IZLOŽBA: Bez naziva
GALERIJA: Beogradskog kulturnog centra
AUTOR: Josipa Pepa Pašćan

      Đorđe Kadijević
      
       Posetioci prometne Galerije beogradskog Kulturnog centra i namernici koji u prolazu zavire u njen enterijer bivaju zatečeni onim što tamo vide. Pred njima su platna monumentalnog formata sa naslikanim fragmentima mrtve prirode. Ni većih slika, ni "manje" teme! Što su slike veće, to su im motivi jednostavniji. Ponajčešće, to su ravne površine stola i na njima oskudni rekviziti, najviše dva predmeta - čaša i jabuka... Oni koji bolje poznaju beogradsko slikarstvo posle 1950. znaju da ta veština monumentalne prezentacije krajnje jednostavnih motiva, predstavlja specijalnost ličnog stila Josipe Pepe Pašćan, poslednje autentične predstavnice intimističkog smera u slikarstvu beogradskog kruga. Za Pašćanovu, mrtva priroda kao tema nije od primarnog značaja. Njena prava stvaralačka preokupacija, jesu harmonijski odnosi obojenih površina, ili tačnije rečeno, hromatski kontrasti prostorno jasno ograničenih lokalnih tonova. Ti su tonovi izvedeni iz spektra osnovnih ili prirodnih boja - crvene, plave, zelene i "neboja" - crne i bele, i gestom suptilne mašte postavljeni u optimalne hromatske odnose.
       Ako se gleda uopšteno, slikarski jezik Pašćanove je klasičan u doslovnom smislu reči. Ali, u specifičnoj vizuri aktuelnog trenutka na recentnoj likovnoj sceni taj jezik neočekivano dobija neki drugi zvuk. Čini se kao da slike Pašćanove testiraju našu estetsku svest. Reklo bi se da Pašćanova traga za onom granicom na kojoj prizor jednostavnog predmetnog sadržaja počinje da emituje ono "poetsko zračenje" o kome govori Žorž Bataj. Modernističko opiranje tradicionalnom shvatanju lepote u slikarstvu, u znaku "programa promene" već je dosadilo i bogu i ljudima. Sada se javlja nova radoznalost koja se pita: gde počinje i gde se završava prostor optimalne estetske vrednosti slike, mimo granica tradicionalnih likovnih poetika? Može li se jezik slikarstva svesti na estetski steliran komunikacijsko-informatički supstrat, pa se takav i dalje uvaljivati u diskurs o ontološkom biću umetnosti i njenom istorijskom smislu? Šta ostaje od likovne umetnosti ako se ona izvede iz gravitacione sfere estetskog iskustva? Koja je to "druga" vrednost koja može da pokrije totalitet njenog pojma?
       Slike Josipe Pepe Paščan, indirektno i nenametljivo, aludiraju na moguće odgovore na ova i ovakva pitanja, i time dobijaju možda netraženu, ali evidentnu važnost.