NIN Reklama
Oznaka i datum izdanja
Naslovna stranaPretrazivanjeArhivaRedakcijaProdaja
Naslovna strana broja

Sve se plaća

Miroslav Toholj: "Sveti ratnici" u Bosni i Hercegovini(4)

      Prema procjenama Pentagona, koje je objelodanio "Vašington post" od 30. novembra 1995, u datom času u Bosni se nalazilo, međutim, još oko dvije hiljade mudžahedina iz Alžira, Libije, Irana i Pakistana. Za izvore uticajnog američkog dnevnika stvari su jasne: zajedno sa domaćim muslimanima mudžahedini su se borili protiv Srba. Samo, američka vlada borbu mudžahedina protiv Srba nikada ne bi uzela kao razlog da od Izetbegovića traži čišćenje Bosne od terorističke pošasti svetih boraca za Alahovo ime.
       Sinhronizovana transkontinentalna borba protiv islamskog terorizma u Bosni rezultirala je time da istog dana, 30. novembra, Agencija "Frans pres" (AFP) mudžahedine, koji su zajedno sa muslimanskim vojnicima učestvovali u borbama protiv Srba, opišu kao jednu od ozbiljnih smetnji sprovođenju mirovnog sporazuma. U redakcijskom komentaru agencija kaže kako su odnosi između stanovnika i islamskih dobrovoljaca pogoršani, a nedavni incidenti sa vojnicima Ujedinjenih nacija i članovima međunarodnih humanitarnih organizacija nezgodni su i za lokalne vlasti.
      
       HOLBRUK, OPET:Kada se naš tim 8. decembra (1995) susreo s Izetbegovićem u Sarajevu - svjedočio je Ričard Holbruk u svojim memoarima - on je bio čio i veseo. Ali se smračio kada smo ga pritisli zbog prisustva "stranih snaga i elemenata" u muslimanskom delu Bosne. Ovi "elementi" bili su Iranci i mudžahedini koji su prethodne tri godine pomagali bosanskim muslimanima. Američka obaveštajna služba već je dugo znala za njihovo prisustvo - u stvari, naglašeno su pomenuti u mom memorandumu iz januara 1993. upućenom novoj administraciji - ali tokom rata Vašington nije pravio pitanje zbog njihovog prisustva, pošto su pomagali izolovanim Bošnjacima da prežive. Dejtonski sporazum je zahtevao da se u roku od trideset dana po dolasku IFOR-a - prema dogovoru to je bilo 20. decembra - ovi ljudi potpuno povuku. Rekao sam Izetbegoviću da ćemo uskratiti podršku programu "Opremi i obuči" ako se Iranci i mudžahedini ne povuku. (...) Pred dolazak trupa Sjevernoatlantskog pakta u Bosnu, nismo mogli dalje da tolerišemo prisustvo ovih ljudi, posebno što su neki od njih bili povezani sa grupama na Bliskom istoku, koje su izvršile terorističke napade na američke vojnike.
       Holbruk ne ostavlja naznaku koliki broj i kakva struktura Iranaca i mudžahedina bi morale biti da bi, kako kaže, izolovanim Bošnjacima pomogli da prežive. Ti parametri mogu da se naslute. Pomoć od, recimo, nekoliko stotina Iranaca i mudžahedina da li bi bila dovoljna da preživi armija od dvjesto hiljada vojnika?
       Približnom mjerom možda bi se mogla smatrati brojka koju je u to vrijeme javno pomenuo američki ministar odbrane Viljem Peri - deset hiljada.
       U razgovoru s Izetbegovićem - svjedoči Holbruk - čije je veselo raspoloženje pre pet dana u Sarajevu zamenila povučenost na koju smo se bili navikli, predsednik je upozorio na opasnost koja vojnicima Severnoatlantske alijanse preti od Iranaca i mudžahedina. "Ako dođe do bilo kakvog napada na naše vojnike" - rekao je - "to bi moglo da uništi ceo poduhvat i ugrozi našu sposobnost da opremimo i obučimo vašu vojsku. Želim da ispunim obećanja koja sam dao, ali ova situacija može da potkopa moje napore." Izetbegović je predsedniku rekao da je većina tih vojnika "već otišla", što je bila tvrdnja za koju smo znali da nije istinita.
      
       HRVATI PUCAJU:Dobre usluge u oslobađanju srednjebosanskih područja od mudžahedinskog "stranog elementa" zapadnom lobiju ponudio je vojno-politički establišment HVO konkretnom akcijom izvedenom u popodnevnim časovima 14. decembra 1995. (na dan potpisivanja dejtonskog sporazuma u Parizu).
       Pripadnici specijalne hrvatske policije u crnim uniformama na prilazu varoši Žepče likvidirali su petoricu mudžahedina. U terensko vozilo sarajevske registracije ispaljeno je više stotina metaka iz automatskog oružja. Na tijelima ubijenih nađeno je po više probojnih rana i "obavezne", naknadne rane u predjelu glave. Libijac Mohamed Abdul Vehab Jusuf (37, alias Abu al Haris) bio je nasljednik Abdul Aziza al Muntesiba i komandant bataljona "El mudžahid". Đebari Šerif al Beida (34, alias Abu Mohamed) iz Alžira, porijeklom je zapravo Palestinac. Abu Hamam al Najdi (28), poznat i kao Abu Najaši, porijeklom je iz Tebuka (s Arapskog poluostrva, država nepoznata) i bio je komandir kampa bataljona "El mudžahid". Abu Šehid Ali (29, alias Abu Zijad al Najdi) iz Tunisa bio je komandir mudžahedinske grupe u sastavu mudžahedinskog bataljona. Egipćanin Abu Abdel Rahman Ahmed (39, alias Enver Šaban, nastanjen u "Vatrostalni" u Zenici), prije dolaska u Bosnu direktor Islamskog kulturnog centra u Milanu, bio je kičma šerijatskog dijela odreda "El mudžahid", odnosno zapovjednik uvoznog dijela jedinice sastavljene od iranskih šiita, sirijskih alavija, saudijskih vehabija, hambelija i palestinskih hamasovaca. Sva petorica, dakle, ranije su pripadali specijalnom odredu "El mudžahid", jedinici koja je sa svojih dvije hiljade boraca na Alahovom putu u strukturi Izetbegovićeve armije, počev od avgusta 1993. i svog ozvaničenja, imala šifrovani naziv VJ 5689, koja je do tog roka djelovala kao bataljon u okrilju Sedme muslimanske brigade čiji je počasni komandant bio Alija Izetbegović.
       Vođi islamskih boraca u Bosni, kako ih opisuje jedan muslimanski izvor, u trenutku pogibije posjedovali su bosansko državljanstvo. Za nekima od njih raspisane su međunarodne potjernice zbog terorizma. I domaći i inostrani mediji gotovo da su prećutali pojedinosti o ovoj akciji. Jedino tzv. Američka islamska grupa nedjelju dana kasnije prenijela je Saopštenje mudžahedina u Bosni i Hercegovini o šehadetu šejha Envera Šabana, u kojem su date dodatne pojedinosti u prilog identifikaciji pogubljenih mudžahedina. U saopštenju stoji kako nema sumnje da je atentat na šejha Envera Šabana i druge komandante bosanskog džihada direktno povezan sa pristizanjem savezničkih snaga u muslimansku Bosnu. Snage Sjevernoatlantskog vojnog saveza su, stoji dalje u saopštenju, već usmjerile svoju obavještajnu razmjenu informacija i rade zajedno sa hrvatskim i srednjoistočnim režimskim obavještajnim službama na praćenju, promatranju i likvidiranju svakog mudžahedina, zato što oni (mudžahedini) predstavljaju prijatnju za savezničke planove na evropskoj muslimanskoj zemlji Bosni.
      
       ČUĐENJ:Uslijedila je oružana akcija čišćenja tajne baze za obuku terorista u Dusinama (Podgorelica) u blizini Fojnice, koju su 16. februara 1996. izvele snage IFOR-a. Uhapšena su jedanaestorica instruktora iz Irana i konfiskovano šezdeset komada različitog oružja, eksplozivne naprave smještene u igračke za djecu, planovi štaba američkih trupa u Sarajevu, razna stručna literatura istočnog porijekla i mnoštvo islamističkog propagandnog materijala. Zapanjen, Izetbegović je tvrdio da nije znao za prisustvo ove grupe, dok nije izvršen ovaj napad - saopštio je Ričard Holbruk.
       Samo mjesec dana nakon pomenute akcije, Izetbegović je, međutim, znao nešto malo više. No opet nedovoljno da bi sve to odgovaralo punoj istini. Istina je - saopštio je 17. marta novinaru lista "Fokus" - da se na dvije lokacije nalazi pedesetak demobilisanih, dakle bivših pripadnika jedinice "El mudžahid", i to nije nikakva tajna. To su sada civili, koji su već dugo u Bosni, a ostali su jer su ovdje u međuvremenu zasnovali porodice i dobili naše državljanstvo. Mi smo to rekli Amerikancima. Pripadnici spomenute jedinice i Iranci nisu u toku rata imali nikakve veze, a i njihove uloge su bile različite. Iranci su bili vojni instruktori ili ljudi koji su radili poslove logistike vezane za naše vojne fabrike, dok su mudžahidi bili isključivo borci, i njihova jedinica je bila u sastavu Armije. (...) Dejtonskim sporazumom mi smo se obavezali na obustavu vojne saradnje sa Iranom, i to je učinjeno. Premijer Muratović je upravo zato nedavno putovao u Teheran. Njegov zadatak je bio da naše odnose sa Iranom postavi na nove osnove u skladu sa izmijenjenim prilikama, mislim sa ratnih na isključivo mirnodopske.
       U pismu američkim senatorima Dolu (Dole) i Libermanu (Lieberman), upućenom nedjelju dana kasnije (22. marta), Izetbegović je ponovio ranije tvrdnje. U Bosni nema više nikakvih iranskih vojnih lica niti vojne saradnje između Bosne i Irana. Dva dana kasnije u intervjuu za "Ljiljan" kazao je kako je ono u Podgorelici kod Fojnice bila naša krupna greška i povreda onoga što smo potpisali. Zatim je za američke uši pomirljivo dodao: Iran se u toku rata pokazao kao iskreni prijatelj, ali Iran je daleko, a neprijatelji su blizu, vrlo blizu, možemo se kamenom dobaciti.
       Žile islamizma već su bile duboko i naširoko urasle diljem Bosne.
       ČIŠĆENJE TERENA:Prema pisanju "Observera" (The Obeserver) od 22. septembra 1996, britanski komandanti u Bosni preporučili su da se u Bosnu, radi uklanjanja mudžahedina i njihovih baza, pozovu specijalne britanske snage (SAS). Preporuka je naišla na snažno suprotstavljanje Amerike, tvrdeći da, kao što je kazao i Alija, svetih boraca ima malo i da ne predstavljaju ozbiljnu prijetnju. Britanski list, ipak, nalazi da je situacija na terenu drugačija nego što je vide Amerikanci. Jednu jaku mudžahedinsku bazu list je locirao u selo Bakotiće, u šumovitoj dolini na obali rijeke Bosne, pedesetak milja od Sarajeva. Policija Ujedinjenih nacija izbjegava Bakotiće, a vojnici Sjevernoatlantskog pakta (IFOR) upozoravaju strance da se klone zalazaka u to područje.
       Početkom oktobra 1997. američki predsjednik Klinton potpisao je takozvani antiteroristički zakon uz koji je administracija objavila i listu od trideset organizacija koje američka vlada smatra terorističkim. Klintonov zakon zabranio je prikupljanje fondova i druge finansijske transakcije u korist ovih grupa na području Sjedinjenih Država. Na spisku je navedena je i organizacija Harakat ul-Ansar (HUA), koja je bila navedena i u izvještaju o globalnom terorizmu u prethodnoj godini. Prema nalazima Stejt departmenta, HUA je militantna islamska grupa koja zagovara pripajanje Kašmira Pakistanu, organizovana u oktobru 1993. ujedinjenjem dviju pakistanskih političkih grupacija Harakat ul-Džihad al Islami i Harakat ul-Mudžahedin, s ciljem, prema riječima vođe ovog saveza Maulana Saadatulah Khana, vođenja oružane borbe protiv nevjernika i antiislamskih snaga. Harakat ul-Ansar je, prema američkom izvještaju, raspolagao sa nekoliko hiljada naoružanih članova koji se nalaze u Pakistanu, južnom Kašmiru, regionu Indije, a učestvovali su u pobunjeničkim i terorističkim operacijama u Burmi, Tadžikistanu i Bosni i Hercegovini. Prva grupa boraca Harakata - stoji u američkom izvještaju - prodrla je u Bosnu 1992. godine. U izvještaju stoji da HUA, sem uvježbavanja lokalnog muslimanskog življa u rukovanju oružjem i gerilskom ratovanju, prikuplja donacije iz Saudijske Arabije i drugih zalivskih i islamskih zemalja za nabavku pomoći islamskim vojnim pokretima.
       U Bosni je, navode izvori, registrovano i prisustvo libanskog Harakat Takfir val-Hijra, terorističke organizacije koja je nastala u Egiptu iz kojeg je prognana 1981, nakon atentata na egipatskog predsjednika Anvara el Sadata. Vođa pokreta Bassam Kanj zvani Abu Ajša, ubijen krajem 1999. na sjeveru Libana, veteran je ratova u Avganistanu i Bosni, i - to takođe nije beznačajno - posjedovao je američki pasoš.
      
       AUTO BOMBA:Jedna grupa mudžahedina bješe se stacionirala i u selu Guča Gora kod Travnika. Njen emir bio je Tunižanin Karaj Kamel bin Ali zvani Abu Hamza koji je ranije boravio u Bočinji i koji je u Bosni takođe zasnovao porodicu i stekao državljanstvo.
       Sedamnaestog januara 1997. u Zenici je ubijen Egipćanin sa bosanskim državljanstvom Hisham Diab. Ubili su ga Haris Dautović, Elvedin Kokić i pomenuti Abu Hamza Karaj Kemal bin Ali.
       Sredinom septembra 1997, tačnije 18. septembra, u zapadnom dijelu Mostara eksplodirao je automobil-bomba. Vozilo "golf" u koje je bilo položeno osamdeset kilograma različitog eksploziva, prikopčanog na satni mehanizam, od Zenice do Mostara stigao je sa iranskim diplomatskim tablicama. Nije teško dešifrovati motive sa kojima su dvojica mudžahedina izvela taj teroristički čin. Ahmed Zuhair zvani Handala (1965), jedan od učesnika bombaškog akta, bio je nastanjen u selu Tetovo kod Zenice, oženjen kćerkom Alije Tutnjića, od januara 1996. do maja 1997. proveo je u hrvatskom zatvoru u Bosni. Ali Ahmed Ali Hamad zvani Ubeida, državljanin Bahreina i Federacije Bosne i Hercegovine, sa završenom vojnom akedemijom u svojoj zemlji, bahreinskim i bosanskim državljanstvom, oženjen Enisom Čizmić, bješe nastanjen sa ženom i djetetom u selu Šahmani u Željeznom Polju kod Zenice. Prije diverzije u Mostaru, zajedno sa mudžahedinom Lahmarom Saberom, Ubeida je napao američkog vojnog instruktora Mihaela Kalvina, člana ekspertskog tima MPRDž. Kao saučesnik Handalin i Ubeidin pomenut je Saleh Nedal zvani Hašim. U toku intenzivnih priprema za terorističku akciju u Mostaru, Ahmed Zuhar zvani Handala i Ali Ahmed Ali Hamad zvani Ubeida stigli su u Mostar u kancelariju Visokog saudijskog komiteta za pomoć Bosni i Hercegovini, gdje je poslije potpisivanja dejtonskog sporazuma Hamad kratko vrijeme radio na, kako stoji u istrazi, "distribuciji knjiga".
      
       IRANCI:Ne dugo poslije rasvjetljavanja ovog slučaja Njujork tajms je objavio tekst u kojem se tvrdi kako je dvije stotine iranskih obavještajaca infiltrirano u političke i društvene krugove bosanskih muslimana, pa i u američku akciju opremanja i obuke muslimansko-hrvatske federalne vojske. Nekoliko dana kasnije, a tekst u "Njujork tajmsu" djeluje kao indirektan američki nalog, lokalna policija, federalne policijske snage, uz pomoć američkog Federalnog istražnog biroa (Federal Bureau of Investigation), uhapsila je četvoricu stranaca i tri domaća muslimana, pripadnike odreda "El mudžahid", izvršioce zločina nad neislamskim življem u selima Nula i Potkraj, te podmetače eksploziva pod hrišćanske vjerske objekte na području Federacije Bosne i Hercegovine. Akcija je provedena u selu Bočinja, u kojoj se u tom času nalazilo još stotinak mudžahedina.
       Muslimanski politički vrh u Bosni, blizak islamističkim krugovima Irana još od islamske revolucije i dolaska ajatolaha Homeinija na čelo te zemlje, nastojao je, a u tome uglavnom i uspijevao, da realizuje paralelno savezništvo sa Iranom i Sjedinjenim Američkim Državama. Postojali su, ipak, nepremostivi problemi. Američka vlada ranije je zahtijevala od Izetbegovića da se oslobodi Hasana Čengića, zamjenika ministra odbrane Federacije, Irfana Ljevakovića u Komitetu za strane trupe, i Bakira Alispahića, ministra policije, i tim zahtjevima Izetbegović je, kao što se zna, iako teška srca, ipak, udovoljio. Na udaru američkog nezadovoljstva uskoro se našla i Izetbegovićeva nacional-partijska tajna služba pod nazivom Agencija za istraživanje i dokumentaciju (AID) sa jakom proiranskom frakcijom unutar svojih redova. Iranski ambasador Ebrahim Mohamed Taherijan, ne popuštajući u nastojanju da se održi iranski uticaj, javno je priznao da se ukupna iranska djelatnost u Bosni tokom godina građanskog rata odvijala po isključivom zahtjevu muslimanskih vlasti u Sarajevu. Još jedan argument u prilog američkom pritisku na Izetbegovića.
      
       HAJKA:U ljeto 1997. u Zenici je organizovana policijska hajka na desetak pripadnika mudžahedinskih grupa, u namjeri da se istraži nekoliko terorističkih akcija. Ubijen je Zeferini Biniam zvani Abdulah Bedr, koji se predstavljao kao Italijan sa pasošem Džibutija. Uhapšeni su Mulud Bugelan (Moulud Boghelane) zvani Sulejman, Francuz alžirskog porijekla (francuska lična karta na ime Kamel Kodri), koji je u Bosnu stigao pod lažnim imenom Karlo Maconi (Carlo Mazzoni) i počinio veći broj razbojništava; Francuz Lionel Dimon (Lionel Dumont) zvani Hamza, oženjen kćerkom Saliha Jašarevića i nastanjen u Babinoj Rijeci, kom je pripisano više ubistava i pljački, a koji se u jedinicama mudžahedina borio pod imenom Iman Ben Jusuf Arfaj; Tarik Kabava, engleski državljanin libijskog porijekla i pripadnik odreda "El mudžahid" za kojeg se tvrdilo da je britanski špijun.
       Ubrzo nakon hapšenja, francuska vlada zainteresovala se za izručenje Lionela Dimona i Muluda Bugelana koji su, kao i ubijeni Zeferini Biniam, pripadali jednoj od ćelija alžirske terorističke organizacije GIA. Istragu u Bosni u ime Francuske vodili su najčuveniji eksperti za oblast terorizma. Uoči izručenja Francuskoj, Lionel Dimon će, navodno, pobjeći iz sarajevskog zatvora, ali je bilo sasvim jasno da je naprečac likvidiran.
       U Tetovu kod Zenice krajem oktobra 1997. uhapšen je i Boul Bair Salih (1971) iz Alžira, koji se od 1994. u muslimanskoj vojsci borio pod pseudonimom Abu Musab Talal. Zbog sitnih prekršaja kažnjen je i Khaled al Seif zvani Abu Sulejman al Meki (1966) iz Saudijske Arabije, nastanjen u kampu u Bočinji. U javnost je doprlo i ime Nabila Ali Hela zvanog Abu Jemen (1977) iz Jemena, pripadnika odreda "El mudžahid", koji je ranjen u borbama na Paljeniku kod Zavidovića. Razni prekršaji i krivična djela vezivala su se i za imena Latifa Buseta zvanog Salahudin (1969) iz Tunisa, Saliha Nidala zvanog Haćim iz Jemena, Omara Halila zvanog Abdela koji je optužen za miniranje katoličke crkve u Donjem Putićevu kod Travnika...
      
       MULTI-KULTI:Osmi samit Organizacije islamskih zemalja, održan u januaru 1998. u Teheranu, na zahtjev Irana, ranije oblike "humanitarne pomoći bratskom narodu Bosne" transformiše u "pomoć za razvoj", pružajući direktan izazov američkoj vladi i vladama evropskih zemalja.
       Stvari su, dakle, tekle svojim tokom. Više od tri mjeseca otkako je dejtonskim i pariskim ugovorom obustavljen rat u Bosni i Hercegovini, Reis-ul-ulema efendija Cerić 16. marta 1996. održao je predavanje na tribini tzv. Vijeća bošnjačkih intelektualaca u Sarajevu, i svim svojim društvenim ugledom i teološkim obrazovanjem obrušio se protiv sekularizma u Bosni. Bio je to pravac kojim je imala da se usmjeri muslimanska vjersko-politička zajednica u Bosni. Dok su američki visoki zvaničnici još uvijek na sva usta govorili o multikulturalnosti, multikonfesionalnosti, multinacionalnosti i sekularnom karakteru, potkopavajući sami temelj mirovnog plana koji su u Ohaju nametnuli.
      
       (Kraj)
      
      

Kad Velika Sila hoće da crno predstavi kao ružičasto - uspeva joj. Sva su joj sredstva na raspolaganju, a tu je i uobičajena karakterna crta slabijih, da i ne razmišljajući potvrde da je baš tako kako Sila kaže. Čitava "međunarodna zajednica" je na svojevremena srpska upozorenja o prisustvu i učinku "svetih ratnika" islama u ratu u BiH gledala s prezrenjem. Jer SAD su tada nalazile da je "srpska opasnost" veća od svih opasnosti u regionu, a bogami i šire. Srpske priče predstavljene su kao somnabulije, a srpski dokazi - čak i u vidu odsečenih glava - izazivali su podsmeh.
       Sve se promenilo u danu. "Sveti ratnici" su postali hit tema. Tako i zagrebački nedeljnik "Nacional" objavljuje mudžahedinsku Be-Ha priču tako da bi se i Radovan Karadžić postideo zbog mirnoće s kojom je o tome pričao u ratnim prilikama. "Alija Izetbegović je bio čest gost mudžahedina..." "Ali nevjernici moraju znati da se bitka nastavlja do Sudnjeg dana", komentariše hodža potpisivanje Dejtonskog sporazuma. Tu je i priznanje da su mudžahedini stizali preko Hrvatske...
       NIN-ov feljton će dati prikaz koji se sastoji od reportaža i beleški u zapadnoj štampi, službenih izveštaja koji su bagatelisani, i tek nekih srpskih svedočenja koja dosad nisu uzimana ozbiljno.
       Pisac feljtona Miroslav Toholj, kao bivši ministar informisanja RS, svakako je bio na mestu gde su stizale mnoge vesti i izveštaji. One su ovde beležene bez mnogo emocija i komentara. Činjenicama to, ponekad, nije ni potrebno.


Copyright © 1996-2003 NIN - redakcija@nin.co.yu