Od 8. do 13. februara Beograđanima će biti predstavljena dela savremenih iranskih slikara izrađena drevnim tehnikama, kao i muzika iranske etnogrupe "Mardane hoda"

      Kamene ploče i arhitektura Persepolisa, Nakše, Rustema i Pasargada dovoljan su podsetnik da je od istočne Azije do Španije i Francuske, persijska umetnost bila i ostala ambasador iranske civilizacije. I pored dubokih tragova mnogih stranih uticaja kojima je vekovima izlagana (posebno promenama koje je donela islamska era), persijska umetnost je sačuvala neke izrazite osobenosti, kao što je tradicionalna prefinjenost umetničkih tehnika.
       Na beogradskoj izložbi "Čari persijske umetnosti" (8-13. februar u Narodnom muzeju) biće predstavljene kaligrafije, minijature i inkrustacije, najstarije i najpoznatije forme iranske umetnosti iranskih savremenih umetnika Murteza Eskendernežada, Huseina Kašijana i Golamreza Rahpejma. Sastav "Mardane hoda", izvođenjem iranske etnomuzike, upotpuniće doživljaj persijske umetnosti na otvaranju izložbe u Atrijumu Narodnog muzeja, ali i sledećih nekoliko dana (koliko traju dani persijske umetnosti) koncertima na Kolarcu (9. i 10. februara), u Kulturnom centru Čukarica, u Narodnom pozorištu (11. februara), na Fakultetu muzičke umetnosti i u Etnografskom muzeju (12. februara).
       Pored arhitekture, kaligrafija je glavna verska umetnost u islamskim zemljama a u Iranu se pravljenje umetničkih knjiga sa odgovarajućom kaligrafijom, iluminacijom, knjigovezačkom izradom, smatra značajnom umetničkom formom. Na beogradskoj izložbi biće predstavljene kaligrafije, ali i kaligrafske ilustracije, iluminacije koje je uradio Golamreza Rahpejma (42), kustos u Muzeju Časnog Kurana "Abasi" iz Isfahana i umetnički stručnjak tamošnjeg Muzeja savremene umetnosti.
       U Narodnom muzeju u Beogradu videćemo i minijature Huseina Kašijana (59), koji je već 40 godina prisutan na umetničkoj sceni Irana, posvetivši se najsavršenijoj formi izražavanja iranske umetnosti - minijaturi. Prvo ilustrovano delo velike vrednosti potiče iz 13. veka ("Zbirka hronika" od Rašida el Dina), a čuvena Firdusijeva epska poema "Šahnama" (Knjiga o kraljevima) bila je inspiracija za stvaranje najvećeg broja minijatura. U modernim vremenima, s prihvatanjem tehnike evropskog slikarstva, minijatura nije izgubila na značaju - naprotiv, ostala je najpoznatiji oblik iranskog umetničkog izraza.
       Takođe, zaljubljenici u persijsku umetnost, kao i oni koji tek treba da se upoznaju s njom, moći će da uživaju u inkrustacijama, toj drevnoj persijskoj umetničkoj formi, čija se tehnika sastoji iz kreiranja crteža ili slike od tankih komada drveta različitih vrsta i boja, stakla, školjki i drugih materijala koji se lepe na čvrstu površinu i formiraju kompoziciju.
       Najčešće se koristi drvo masline, šimšira, akacije, oraha, kedra, bora, a ponekad se upotrebljava i cink, mesing, srebro, bakar, slonova kost i kost kamile. Beograđani će moći da vide dela Murteza Eskendernežada (42) koji se posle slikarstva i minijature posvetio tradicionalnoj umetnosti inkrustiranja drveta, čije mu je tajne otkrio majstor inkrustiranja Salahudin Alamezade. Zanimljivo je da predstavljene figure i oblici na inkrustacijama izgledaju kao naslikani, iako se za njihovo izvođenje koriste testerica i specijalna vrsta lepka.
       Dane persijske umetnosti u Beogradu su organizovali Kulturni centar Irana pri ambasadi Islamske Republike Iran i Narodni muzej Beograd, a izložbu "Čari persijske umetnosti" otvara Nj.E. Ali Abolhasani, ambasador I R Irana u Beogradu.
      
       Z. L.