NIN Reklama
Oznaka i datum izdanja
Naslovna stranaPretrazivanjeArhivaRedakcijaProdaja
Naslovna strana broja

Dve vrste iseljenika

      Računa se da od 15 miliona Mađara jedna trećina živi van zemlje, uglavnom u susednim državama, gde su i rođeni. Drugi deo Mađara je poreklom sa teritorija Mađarske i oni su napustili zemlju ranije najčešće zbog političkih razloga. Tretman ovih Mađara nije isti sa tretmanom Mađara iz susednih zemalja, jer dok mađarske izbeglice sa Zapada mogu da obnove državljanstvo, Mađari iz susednih zemalja teško mogu da postanu državljani Mađarske.
       Pretprošle godine je iz Rumunije došla inicijativa za stvaranje posebnog mađarskog državljanstva za Mađare preko granice, što bi im omogućilo uključivanje u tokove u Mađarskoj. Prema planovima, oni bi raspolagali istim pravima kao Mađari iz Mađarske ali ne bi mogli da služe vojsku u Mađarskoj.
       Mađari iz okruženja, međutim, nemaju pravo na učestvovanje na izborima ili da se umešaju u političke tokove u zemlji, i u skladu s tim ne mogu da budu ni birani.
      
       SILVESTER VARGA
       (Beta)
      
       Prolazi ljubav
       U sadašnjem sazivu hrvatskog parlamenta dijaspora je zastupljena sa šest predstavnika. U razdoblju pre poslednjih parlamentarnih izbora (3. januara 2000. godine) taj broj se kretao i do 12 zastupnika. Većina tih predstavnika dolazila je iz BiH. I većina sadašnjih predstavnika u hrvatskom parlamentu (njih pet od ukupno šest), predstavljaju Hrvate iz BiH.
       Po sadašnjem zakonu, pripadnici dijaspore s hrvatskim državljanstvom imaju pravo da glasaju na izborima u Hrvatskoj. To obavljaju u diplomatskim predstavništvima, konzulatima i ambasadama u svetu, uz pokazivanje hrvatskog pasoša kao dokaza državljanstva. Najveći deo glasačkog tela iz dijaspore još dolazi iz BiH.
       Hrvatski državljanin iz dijaspore može biti imenovan za počasnog konzula u nekoj zemlji, ali bez većih zapreka može vršiti i najviše dužnosti u zemlji, poput funkcija u nekim državnim institucijama.
       U vreme vladavine HDZ-a bilo je slučajeva da su pripadnici dijaspore bili i na ministarskim mestima, pa je tako poznat slučaj bivšeg ministra odbrane, pokojnog Gojka Šuška, koji je imao tri državljanstva (hrvatsko, kanadsko i BiH), uprkos činjenici da sadašnji hrvatski zakoni ne priznaju instituciju dvojnog državljanstva.
       Hrvatski parlament i vlada najavljuju promenu zakona i smanjenje prava dijaspore, pogotovo u oblasti glasačkih prava, pri čemu se sve češće pominje i mogućnost potpunog ukidanja prava na glasanje dijaspore.
      
       SANDRA CARIĆ
       (Beta)
      
       Bez prava glasa
       Prema neoficijelnim podacima van Makedonije živi onoliko stanovništva koliko živi u okvirima države - dva miliona.
       Zvanično u Nemačkoj i Švajcarskoj živi oko 100 000 iseljenika, u SAD oko 40 000, Australiji 71 347, Kanadi 30 915 a u Srbiji i Crnoj Gori 47 200, podaci su direktora Agencije za iseljenike Makedonije Vasila Naumova.
       Iseljenici neće moći da glasaju van Makedonije na predstojećim parlamentarnim izborima. "Agencija je tražila da se promenama u ovim zakonima omogući i da iseljenici mogu glasati u državama gde sada žive, ali to nije prihvaćeno ni 1999, a ni sada", kaže Naumov. Da bi ljudi iz dijaspore glasali morali bi da dođu u Makedoniju, treba da budu zavedeni u izborne spiskove i da imaju mesto rođenja i adresu stanovanja u Makedoniji.
      
       SNEŽANA LUPEVSKA
       (Beta)


Copyright © 1996-2003 NIN - redakcija@nin.co.yu