NIN Reklama
Oznaka i datum izdanja
Naslovna stranaPretrazivanjeArhivaRedakcijaProdaja
Naslovna strana broja

Reč nedelje<br>Jovan Ćirilov
Desnica

      Ovog proleća zapadni svet je imao dosta posla sa desničarima. U Francuskoj, levičari su morali da biraju između umerenog i ekstremnog desničara. U Holandiji levičari su morali da žale desničara koga je ubio levičar. Taj holandski zeleni više je voleo obojene nego belog homoseksualca. Čak je više voleo životinje u principu, nego konkretnog čoveka - ubio ga je. A pre toga je branio mnoge obespravljene.
       Desna strana je cenjena u ljudi, jer većina čovečanstva upotrebljava desnu ruku. Desna ruka se smatra jačom. U dešnjaka i jeste jača. U Kini desno odgovara principu jang, simbolu snage i moći. U "Luči mikrokozma" Njegoš peva: "Dan četvrti strašnoga javlenja, mogućnosti Gospodnje desnice bješe blizu sveštenog odiha." Nije slučajno da se za dobrog pomoćnika ili saradnika u većini naroda Evrope kaže: "On je njegova desna ruka."
       A snažna, muška strana je, ujedno, i prava strana. Zato Rusi desnu stranu zovu pravom, kao i Englezi i Francuzi, kod kojih je pravedan i desni isto - right, droit.
       Da se levo smatra pogrešnom stranom, govori i izraz "ustao na levu nogu". To potiče još od drevnog Rima. Tada se smatralo da ne valja kročiti u kuću ili odaju levom nogom. U imućnim kućama, na vratima je stajao momak koji je opominjao posetioce da ne pređu prag levom nogom.
       Politički smisao desnog i levog potiče iz francuske skupštine kada su 1789. godine levičari seli u poslaničke klupe levo, a desničari desno.
       Reč desno nije etimološki još precizno protumačena. Petar Skok smatra da reč desno ima veze sa desnima, kao delu usta koji igra važnu ulogu kada se jede. Hrvatski etimolog Alemko Gluhak i slovenački etimolog Marko Snoj, opet, smatraju da desno ima srodnost sa indoevropskom osnovom dek - koja znači uzeti, primiti, i to zgodno uzeti, kao što se desnicom stvari dobro i spretno uzimaju, i u vezi je takođe s glagolom desiti se.
       Dok se desničari hvale snažnom desnicom ratnika, levičari se, kao što je poznato, hvale time što je srce na levoj strani, a zna se, srce je nežno, osećajno, dobro.
       Naravno, sve su to predrasude. Deca znaju dobro šta je napred i nazad, ali teško nauče šta je levo, a šta desno. Njima je to svejedno. A ona su još nevina.


Copyright © 2000 NIN - redakcija@nin.co.yu