NAZIV IZLOŽBE: Apstraktni strukturalizam
AUTOR: Vladan Radovanović
GALERIJA: “Harizma”

      Ako bismo u našoj umetničkoj sredini tražili ličnost najšireg stvaralačkog angažmana, onda bi Vladan Radovanović (1932) izvesno bio kandidat broj jedan bez konkurencije. Za ovog kompozitora sa internacionalnom afirmacijom, ne manje afirmisanog književnika, teoretičara umetnosti i likovnog umetnika (tačnije rečeno, istraživača u oblasti vizuelne umetnosti) može se bez preterivanja reći da se sa najvećom ozbiljnošću ogledao gotovo u svim umetničkim disciplinama, i svuda ostavio vidan trag. O tome svedoče edicije naših izdavačkih kuća, koncerti filharmonije i brojne izložbe u muzejima i galerijama. Ovoga puta, Radovanović se predstavlja u galeriji “Harizma” kao dobitnik prestižne nagrade “Beli anđeo” koju likovnim umetnicima dodeljuje Mileševska umetnička kolonija iz Prijepolja.
       U nevelikom prostoru beogradske “Harizme” izloženi su Radovanovićevi radovi iz perioda od 1958. do 1970. godine proteklog veka. To je vreme u kome se Radovanović profilisao kao prvi naš avangardni umetnik u pravom smislu reči. Izloženi radovi, crteži olovkom i tušem, svetleći eksponati rađeni u rezbarenom kliritu, nazvani “prozirne slike”, i jedna uljana slika, svedoče o Radovanovićevom opredeljenju za rad u formama medijskih struktura koje u vremenu o kome je reč, nisu bile istražene, a neke ni poznate. Ali, interesovanje za granične oblasti umetničkog izraza nije primarna Radovanovićeva preokupacija. Njegov pravi cilj jeste iznalaženje sintezijskog spoja raznorodnih medijskih struktura, vizuelne, audijalne, kinetičke, taktilne. Fascinantni produkt takvog rada na ovoj izložbi predstavljaju pomenuti luminiscentni eksponati izrađeni minucioznom tehnikom u kliritu.
       Za razliku od potonjih naših avangardnih umetnika, Radovanović se nikad nije povodio za “svetskim” uzorima. Sva svoja istraživanja usmeravao je prema sopstvenoj stvaralačkoj intuiciji i ličnom iskustvu. Na taj način, primerice, anticipirao je pojavu konceptualne umetnosti gotovo čitavu deceniju pre vremena u kome će ona postati opštepoznata pojava. Druga Radovanovićeva vrlina je u tome što kao avangardni umetnik nije upao u zamku antiestetizma. Njegov temeljni teorijski stav ističe značaj estetskog doživljaja čiji sadržaj daje osnovu autentičnom stvaralačkom činu umetnika. Eksponati na ovoj izložbi, kao i celokupno Radovanovićevo delo, služe kao uverljivo upozorenje da antiestetizam predstavlja ne samo “manu” stvaralaštva savremene avangarde već i njenu istorijsku “grešku” koja je uzrokovala pojavu aktuelnih metaumetničkih fenomena što kao da potvrđuju poznatu opasku Martina Hajdegera da za ono što se danas zove umetnošću zapravo nema imena...
      
       ĐORĐE KADIJEVIĆ