Antijudaista

Nakon navođenja nekoliko rečenica iz eseja “Jevrejsko pitanje” autor članka konstatuje da, uz sav rizik da prođe kao Jaša Tomić, u njima ne vidi “antisemitizam (antijevrejstvo) nego kritiku jednog esnafa, trgovine, koju su pretežno u Austrougarskoj držali Jevreji.” Ali, “antisemitizam”, “antijevrejstvo” i “antijudaizam” nisu sinonimi. Ukratko, antijudaizam karakteriše hrišćansko učenje, dogmu da Jevreji kao nehrišćani žive u grehu ne znajući Boga, da su pripadnici lažne religije i zato ih treba držati izdvojene. Ali, ako se podvrgnu obredu Svete tajne krštenja, kao što su to u srednjem veku učinili mnogi španski Jevreji, postaju jednaki svim ostalim hrišćanima. Antijevrejstvo se određuje kao netrpeljivost, mržnja prema Jevrejima koji se ne pokrštavaju već po svojim pravilima žive u izdvojenim zajednicama, dok je antisemitizam mržnja prema Jevrejima kao narodu, dakle oblik rasizma. Za antisemitu Jevrejin je beskompromisni borac protiv hrišćanstva, pripadnik “tamne odvratne rase” sa kukastim nosom, koji ritualno pije krv hrišćanske dece i finansijski porobljava njihove očeve “svetle lepe rase”. Uzgred, taj Majners sa Getingenškog univerziteta koji je 1785. otkrio ove dve izvorno različite ljudske rase, i Slovene isključuje iz one svetle i lepe. Je li Jaša Tomić bio antisemita? Mislim da nije. Ni antisemita, niti antijevrejin, Ali je mogao biti, ako je bio iskreno verujući hrišćanin svoga doba - antijudaista. Milenko Delić, advokat iz Beograda