Nežni grubijan

Čuveni Stanislav Lec jednom je rekao da je „prvi uslov za besmrtnost smrt”. Taj, po meni, „poslednji” uslov Karl Malden nedavno je ispunio preminuvši u 96. godini. Sve ostale je odavno realizovao tokom svog bogatog ličnog i glumačkog života. Mladen Sekulović rođen je 22. marta 1913. godine kao prvo dete srpskog doseljenika Petra Sekulovića, koji je iz Bileće, „trbuhom za kruhom”, došao u Ameriku 1906. Majka mu je bila Čehinja Mini Sebera, koja je prešla u pravoslavnu veru, naučila srpski jezik i izrodila, pored Mladena, još dvojicu sinova. Otac Petar se ubrzo preselio iz “Male Srbije” u Čikagu, u, takođe, srpskom populacijom naseljeni Geri u Indijani, gde je radio u obližnjoj čeličani. Iako u tuđini, Petar Sekulović je veoma držao do svog srpskog porekla i svoje sinove usmeravao u tom pravcu, uvodeći ih u hor “Karađorđe”, gimnastičarski klub „Sokol” i srpski teatar pri pravoslavnoj crkvi. Upravo na crkvenim predstavama, tokom školovanja u srednjoj školi “Emerson”, Mladen je imao prva scenska iskustva, koja su kasnije trajno obeležila njegov život. Po završenoj srednjoj školi odmah se zaposlio u čeličani, gde je radio sa ocem. Sa 22 godine napustio je Indijanu 1934. i otišao nazad u Čikago, dobivši stipendiju za “Gudmanovu pozorišnu školu”, u kojoj se kasnije upoznao sa Marlonom Brandom i Kirkom Daglasom. Željan karijere na pozorišnim daskama mladi Mladen Sekulović se odlučio da promeni svoje ime u Karl Malden. U svojoj autobiografiji “Kada počinjem?” objavljenoj 1997. godine, između ostalog kaže: “Moje ime bilo je veliki zalogaj za Amerikance… te sam ga promenio i postao Karl Malden, mada moj otac nije bio srećan zbog toga, jer je odanost srpskom poreklu bila najveća vrednost u njegovom domu”! Presudan događaj, po sopstvenom tvrđenju, u Maldenovoj karijeri, koju je prvobitno gradio kao pozorišni glumac, desio se u NJujorku 1937. kada je tokom pripreme komada “Zlatni dečak” upoznao Eliju Kazana. Ovaj briljantni američki reditelj grčkog porekla, rođen u Istanbulu, prepoznao je u Karlu Maldenu svojevrstan autohtoni glumački senzibilitet. Ostvario je sa njim neke od svojih najpoznatijih filmova u kojima je Maldenovo umeće došlo do pravog izraza. NJegova prva uloga u filmu “Oni znaju šta žele” 1940. prošla je dosta skromno. Odmah potom otišao je u vojsku kao pripadnik američke avijacije. Po povratku sa ratišta na scenu je stupio upravo u komadu “Svi moji sinovi” u režiji Elije Kazana. Usledilo je potom nekoliko manjih filmskih uloga, u kojima je najčešće tumačio uloge policajaca. Na put “besmrtnosti” krenuo je 1951. godine, kada mu je Elija Kazan ponudio ulogu Miča u ekranizaciji brodvejskog hita Tenesija Vilijemsa “Tramvaj nazvan želja”. Za ulogu u ovom filmu, u kome je igrao zajedno sa svojim prijateljem Marlonom Brandom, dobio je svog jedinog Oskara za najbolju sporednu mušku ulogu. Karl Malden, jedini Srbin koji je dobio prestižnu nagradu za glumačko ostvarenje, još jednom je konkurisao za istu nagradu, opet u režiji Elije Kazana i sa Marlonom Brandom u naslovnoj ulozi u kultnom filmu “Na dokovima NJujorka” 1954. godine. Zanimljivo je da je tada konačno Brando dobio Oskara za najboljeg glumca, koji mu je prethodnih godina izmicao uprkos nominacijama za “Tramvaj nazvan želja” 1951. “Viva Zapata” 1952. “Julija Cezara” 1953. godine. Posle velikog uspeha filmova “Tramvaj nazvan želja” i “Na dokovima NJujorka”, Karl Malden, koga uspeh nije pokvario, narednih dvadeset i više godina briljirao je u nizu raznih uloga među kojima su najzapaženije bile u “Bebi Dol” 1956. ”Jednooki DŽek” (opet sa Marlonom Brandom, koji je i režirao ovaj film) 1961. “Sinsinati Kidu” 1965. i “Patomu” 1971. Iako se dugo opirao televiziji, konačno se 1972. prihvatio uloge detektiva Majkla Stouna u serijalu “Ulice San Franciska” u kome mu je partner bio mladi Majkl Daglas. Za ulogu u ovoj seriji bio je nominovan nekoliko puta za Emi nagradu. Veliku medijsku popularnost je stekao serijom “Skag” 1980. da bi svoju jedinu nagradu Emi dobio za TV film „Fatalna vizija” 1984. Ovaj sjajan glumac, ne posebno naočit po sopstvenom tvrđenju, baburastog nosa, po kome je bio prepoznatljiv, bio je, takođe, omiljen kao dobar čovek u sredini koja što zbog interesa, što zbog sujete, tu osobinu i ne smatra za vrlinu. To, na sreću, nije nikada uticalo na Karla Maldena na njegovom ljudskom i profesionalnom putu. Svoju odanost glumačkom pozivu, kao profesionalac u filmskom svetu, pri kraju svog umetničkog i kreativnog rada, posvetio se uspešnim predsedavanjem Američkoj filmskoj akademiji od 1989. do 1993. godine, a svoje najveće priznanje, pored Oskara, dobio je upravo od kolega, Udruženja filmskih glumaca koje mu je 2004. dodelilo nagradu za životno delo, a nagradu mu je uručio upravo njegov nekadašnji partner Majkl Daglas. Ponosit na svoje srpsko poreklo koje je uvek isticao, Karl Malden je, ipak, samo jednom posetio domovinu svojih predaka. Bilo je to prilikom snimanja filma “Suton” 1982. godine u produkciji Maldenovog prijatelja Dana Tane i u režiji Gorana Paskaljevića. Tada je pored Istre, gde je sniman film, bio i u Beogradu, a posetio je i Bileću, kraj iz koga mu je potekao otac. Kažu da mu je jedna od poslednjih neispunjenih želja bila da tu posetu ponovi, naročito posle prohujalog građanskog rata, u društvu svoje supruge glumice Mone Grejem, sa kojom je bio u braku čitavih 70 godina. Nažalost, ta želja mu se nije ispunila.