Arhiva

Plemeniti patos

Boban Jevtić | 20. septembar 2023 | 01:00
Plemeniti patos


Predstava prati tek jednu epizodu iz romana, ali je obogaćuje referencama na druge važne događaje Velikog rata u želji da pruži jednu zaokruženu, iscrpnu sliku ratnih dešavanja i atmosfere u kojima su ona vođena.

Jedno od najvažnijih pitanja koje ova inscenacija Jakovljevićeve Srpske trilogije pred nas postavlja, i koje nema mnogo veze sa dometima same predstave, jeste pitanje na koji način, u susret jubileju Velikog rata, želimo da preispitujemo ulogu sopstvene nacije u događajima koji su formirali svet u kome danas živimo? Ova troma i staromodna predstava koja se iscrpljuje u svojoj prigodnosti, ne dobacuje nažalost dalje od časa istorije, zaboravljene dramske forme koja se s mukom rasteže između prepričavanja i recitacija u pokušaju da gledaocu pruži osećaj plemenitog patosa.

Istinu govoreći, postoje u predstavi pokušaji otklona od (zavodljivog) nacionalnog romantizma, akcentovani su detalji koji drugačije senče nacionalno iskustvo, postoje zaokružene epizode (Živorad Milenka Pavlova), prepoznaje se iskrena ganutost autora kao i primetan glumački polet, pomenimo najzad i efektnu i funkcionalnu scenografiju, ali sve u svemu predstava po formalnim sredstvima koje koristi kao i opštem utisku koji ostavlja, čudno podseća na igrokaze svečanih akademija upriličenih u periodima sa potpuno drugačijim ideološkim predznakom. Dilema je zaista delikatna, kako se baviti patriotskim zanosom, ratnim i političkim uspesima generacija koje su ključno uticale na našu istoriju, a istovremeno napraviti otklon od nacionalnog šunda i kiča koji nas je trovao decenijama.
Odgovor nažalost ne pronalazimo u Srpskoj trilogiji Narodnog pozorišta.