Ko će završiti u šumi

Pustićemo vam Meda, ako tako nastavite, ovako je jedan od funkcionera Demokratskog fronta (DF) zaprijetio čelnicima Pozitivne Crne Gore 2012. kada je opozicija pregovarala o formiranju vlasti u Nikšiću. Iako se njegovi stavovi često ne uzimaju za ozbiljno, lider PzP Nebojša Medojević je u crnogorskoj javnosti prepoznat kao neko ko ima veoma pogan jezik, kojim ne štedi ni kolege iz opozicije. Te 2012. Demokratska partija socijalista (DPS) Mila Đukanovića je iskoristila dugotrajan sukob u opoziciji da prevede na svoju stranu odbornika Pozitivne Draga Đurovića, čije ime je jedno od sinonima za političku korupciju, i zahvaljujući tome formirala vlast u Nikšiću uprkos izbornom porazu. Posljednje objave na Fejsbuku Nebojše Medojevića podsjećaju na vrijeme pregovora tadašnje opozicije. „Protiv učešća lidera DF u Vladi mogu biti samo saradnici Udbe, šverceri, kriminalci i tajkuni”, napisao je Medojević na svom profilu u ponedjeljak. Postizborni period u Crnoj Gori mnogo je interesantniji od kratke predizborne kampanje u susret parlamentarnim izborima 30. avgusta, na kojima je Đukanovićeva partija poražena poslije tri decenije. Medeni mjesec nove vlasti završen je ubrzo nakon što je Đukanović priznao poraz, a ambasada SAD saopštila da se „američka vlada raduje partnerstvu sa budućom vladom“ i „pozdravlja obećanja“ čelnika nove vlasti da će se pridržavati preuzetih međunarodnih obaveza, uključujući one o članstvu u NATO, o statusu Kosova i pregovorima sa EU. Slavlje je prestalo kada su pregovarački timovi koalicija Za budućnost Crne Gore, Demokrata i URA, koje su osvojile 41 mandat od ukupno 81 u crnogorskom parlamentu, krajem prošle sedmice prvi put sjeli za sto i počeli razgovarati o podjeli kolača. Koalicija Za budućnost Crne Gore traži da, shodno rezultatu na izborima, dobije oko 65 odsto mjesta u novoj vladi, dok bi Demokrate dobile 25, a URA 10 odsto funkcija. Unutar najbrojnije koalicije postoji tiha netrpeljivost između DF-a, čiji su lideri često na kanabeu kod srpskog predsjednika Aleksandra Vučića, i dijela koji predvodi nosilac liste Zdravko Krivokapić, blizak mitropolitu SPC u Crnoj Gori Amfilohiju i biznismenu Daki Davidoviću. Demokrate Alekse Bečića se javno ponašaju shodno izbornom sloganu „Mir je naša nacija“, ali su od URA tokom pregovora u kojima je jedan od kamena spoticanja tzv. ekspertska vlada tražila pojašnjenje definicije ekspert – da li su to eksperti koji su bili na bini ili javno podržali neku partiju, a kakvih je dosta oko URA, i u čemu je onda razlika u odnosu na političare sa izbornih lista. Pokret URA Dritana Abazovića koji je nastupio na izborima sa udruženjem građana Civis, insistirao je na ekspertskoj vladi obećanoj tokom predizborne kampanje, ali je već sada izvjesno da će u novoj izvršnoj vlasti sjediti i političari. Opoziciono more prvo se ustalasalo zbog stava URA da proruski DF ne može dobiti pozicije u vlasti vezane za bezbjednost – ministarstva odbrane, unutrašnjih poslova i pravde, te šefa Agencije za nacionalnu bezbjednost (ANB) u Crnoj Gori članici NATO-a. Bura je počela kada je URA saopštila da niko od lidera DF - Andrija Mandić, Milan Knežević, Marko Milačić i Medojević - ne može dobiti mjesta u Vladi. „Što se tiče kadrovskih rješenja, postoji samo jedno načelo, a ono je da u ovom delikatnom trenutku i podijeljenom društvu, kakvo je crnogorsko, ljudi koji svojom pojavom i djelovanjem dijele Crnu Goru i izazivaju negativne emocije kod izvjesnog broja građana ne mogu dobiti resore u vladi“, saopšteno je nakon sjednice Glavnog odbora URA. Uslijedili su komentari poput onih na portalu morba.me bliskom DF: „URA da se spusti na zemlju….“, na tim stranicama URA je predstavljana kao neko ko ne dozvoljava ulazak Srba u vladu… Ali, za razliku od Nikšića i 2012. sada su male šanse da DPS kupi jednog od 41 poslanika nove vlasti. Ulog je mnogo veći. Niko zasad ne dovodi u pitanje da će mandatar biti nosilac liste Za budućnost Crne Gore, Zdravko Krivokapić. Mediji spekulišu da će Bečić biti novi predsjednik Skupštine, iako iz te stranke ponavljaju da to nije dogovoreno. Poslanica Demokrata, Zdenka Popović, pominje se kao moguće rješenje za tu poziciju. Neposredno prije zaključenja ovog teksta vođeni su cjelodnevni pregovori lidera URA i DF tokom kojih je posredovala i SPC. U ovom trenutku izgleda izvjesnim samo da se tri pobjedničke partije, osim deklarativne posvećenosti očuvanju spoljnopolitičkog kursa Crne Gore, slažu oko jednog – da ponište sporni Zakon o slobodi vjeroispovijesti, odnosno njegova tri sporna člana koja se odnose na imovinu SPC. Za srijedu (23. septembar) zakazana je konstitutivna sjednica Skupštine Crne Gore na kojoj je planirano da se verifikuju mandati poslanicima i izabere predsjednik Skupštine, ako se tri partije dogovore. Nakon toga, prema crnogorskom Ustavu, predsjednik Crne Gore, Milo Đukanović, ima rok od mjesec dana da povjeri mandate onome ko ima većinu za formiranje vlade, što će, sudeći po posljednjim istupima, uraditi iako pojedini analitičari izražavaju bojazan da bi šef DPS-a mogao da opstruira proces i da mandat prvo povjeri nosiocu liste DPS-a, odlazećem premijeru Dušku Markoviću. DPS je osvojio 30 mandata i sa tradicionalnim partnerima – partijama nacionalnih manjina i Socijaldemokratama (SD) Ivana Brajovića – ima 38 mandata. Đukanović u svoje jato rado svrstava i dva mandata Socijaldemokratske partije (SDP) Draginje Vuksanović, tako da iz njegove vizure nova vlast matematički ima svega mandat prednosti. U međuvremenu, prema nezvaničnim informacijama, Krivokapić i njegovi saradnici razgovarali su sa partijama Bošnjaka, Albanaca i SDP-om o mogućnosti ulaska u vladu, iako se to zasad ne čini realnim. Ulaskom poslanika manjinskih partija i SDP, koji su osvojili ukupno osam mandata, ne samo da bi se novoj vlasti obezbijedila veća stabilnost, nego bi istovremeno i pala cijena URA od čija četiri mandata zavisi većina. Đukanović je krajem prošle sedmice izjavio da će, ako bude potrebno, braniti Crnu Goru i „iz šume“, kao što su to radile generacije predaka. Dodao je i da je „politički slijep“ onaj ko ne vidi da se na neki način „restaurira nacionalistička politika iz devedesetih“ kada se krenulo sa idejom da su ugroženi interesi srpskog naroda u nekim drugim državama. DF, Demokrate i URA treba da budu politički slijepi da ne vide kakvu su šansu dobile da detronizuju DPS. Onaj ko bi propustio takvu priliku morao bi od sopstvenih birača da se krije „u šumi“.