Do sledećeg ultimatuma

Vladimira Vladu Petrića (1928-2019) znali smo kao jednog od ranih jugoslovenskih teoretičara i istoričara filma, autora brojnih pretežno eksperimentalnih formi, ali i velikog eruditu i čoveka koji je čitav svoj životni vek posvetio mahom sedmoj umetnosti. Koliko su film ali i srpska filmska teorija i estetika dužni Vladi Petriću govore njegova dela, počev od knjiga Čarobni ekran ili Uvođenje u film, pa do danas revolucionarnog Razvoja filmskih vrsta, svih nastalih tokom šezdesetih. Tek je filmografija, na kojoj je radio kao i reditelj i scenarista, impresivna, krunisana video-esejom Wall of Memories. Poseban pečat ostavio je u Americi na Harvardu, gde je osnovao filmski arhiv. U kratkim crtama, sve što je ostavio za sobom za posebnu je stranicu istorije filma. Ali nedavno se pojavila knjiga koja u potpuno drugom svetlu predstavlja Vladu Petrića, i to nekoliko godina nakon njegovog odlaska u neko drugo celuloidno carstvo. Novinarka Radio Beograda 2 Meliha Pravdić uobličila je seriju razgovora sa Vladom Petrićem u knjizi Do sledećeg ultimatuma: Intervju u nastanku (koizdanje RTS i Zadužbine Vlade Petrića). Već intrigantni naslov otkriva dosta o sadržaju. Ultimatum na koji se pozivaju kaže da se u intervjuu ne smeju koristiti reči umetnost, književnost, pozorište i film! Verujući da je tokom duge karijere dosta govorio, pisao i snimao na te teme, Petrić usmerava tok razgovora prema najdubljim tajnama ljudskog bića, tajnama Boga i njegovog odnosa prema svetu i ljudima. Krajnje nepretenciozno, a u svom stilu šaljivo, direktno i vrlo misleno, Vlada Petrić, kroz četiri duga razgovora vođena kroz nekoliko etapa, odgovara na provokativna pitanja Melihe Pravdić, pozivajući se na brojne druge nauke i umetnosti, koje tako suptilno upotpunjuju one grane kulture kojima se za života posvetio. Knjiga Do sledećeg ultimatuma je stoga uzbudljiva vožnja kroz razne fenomene koji su bivali poput opsesije tokom istorije civilizacije (jezik, rod, seksualnost, crkva...), a dubokim promišljanjima na njihova značenja Vlada Petrić kao da poručuje da poslednja reč od njega tek dolazi. A od ekscentrika kakav je bio, drugo nismo ni očekivali.