Male, dirljive stvari

Foto arhiva zadužbine Momo Kapor

Putujući svetom, Momo Kapor (1937-2010) je sa ushićenjem ulazio u ateljee slavnog slikara Pabla Pikasa u Antibu i Valoriju na jugu Francuske, u kuće Van Goga i Sezana u Provansi, u Renoarovu kuću na Azurnoj obali... da bi tim povodom zapisao: Poseta nekom ateljeu ne znači samo prisustvo među tuđim zidovima ona je pozajmljivanje nečije kože, izlet u ličnost vlasnika.

Pet godina posle njegove smrti, supruga LJiljana Kapor preselila je njegov atelje iz Nebojšine ulice u Beogradu u Dom vojske i time pričinila ogromno zadovoljstvo svima koji će do 18. aprila doći na ovu beogradsku adresu da bi videli izložbu Momo Kapor u ateljeu.

Posetioce čeka ukupno 17 ulja i crteža, najviše iz serije Školica, od kojih je školica iz 1974. jedna od prvih koju je uradio u NJujorku. Iz tog vremena je i podatak koji čitamo u njegovim Uspomenama jednog crtača, da je tada jedan crtež te dečje igrarije kupila tada najbolje plaćeni model i neuspela glumica Margo Hemingvej, koja je Kaporu bila zanimljiva jer je nosila prezime slavnog dede Ernesta. Na izložbi je i nekoliko ranih crteža i ulja nastalih tokom studija na Akademiji. Poseban kuriozitet je slika na štafelaju ulje na platnu 70 x 100 pod nazivom Materinstvo, nastala 2009. I to je zvanično poslednje platno koje je Moma slikao.

Treba reći da je ovaj poduhvat bio moguć zahvaljujući razumevanju i svesrdnoj pomoći Ministarstva odbrane Republike Srbije, a izloženi likovni radovi pripadaju privatnim kolekcijama i Zadužbini Momo Kapor. Osnivač Zadužbine, Kaporova udovica LJiljana je ovom izložbom želela posetiocima da približi slikara koji je ostavio najlepše pejzaže Ade Ciganlije, portrete pred kojima zastaje dah kao što je onaj pesnikinje Desanke Maksimović, mrtve prirode, školice po kojima je jedinstven i prepoznatljiv u svetu, hiljadu lica jedne Ane, brojne likove svoje Liki, koja objašnjava: Nikada čovek ne može saznati o nekom slikaru toliko mnogo, a za kratko vreme, ako ne vidi njegov atelje, stan, ili kuću u kojoj živi. Nijedna retrospektivna izložba ne može vam otkriti one male, dirljive stvari iz kojih se čitaju umetnikovi dani, njegov pokret ili svet njegovog pogleda.

Ovu nesvakidašnju izložbu prati i 20-minutni film sačinjen od Kaporovih arhivskih video-zapisa i intervjua u kojima govori o slikarstvu. Slušajući ga, shvatamo značaj njegovog renesansnog talenta koji je decenijama osvetljavao našu kulturnu mapu, kako je na otvaranju izložbe rekao gradski sekretar za kulturu Vladan Vukosavljević. Osećamo koliko nam nedostaje njegov duh, što je njegov kolega Miloš Šobajić na otvaranju izložbe 20. marta ovako iskazao:
Beograd bez njega nije više ono što je bio. Taj šarmer je sve svoje tekstove nacrtao i naslikao, i tako potvrđivao njihovu autentičnost da su stvarni i iz duše.