Jedi i umri

Američki pesnik DŽon Godfri Saks primetio je još pre 130 godina da su zakoni kao kobasice – moguće je ceniti ih samo ako čovek ne zna kako se prave. Saksova dosetka i danas vredi. Stoga je NIN, koji u ovom broju poklanja seriju istraživačkih filmova Nacionalne geo- grafije o atraktivnim svetskim fenomenima, odlučio da doprinese upoznavanju čitalaca sa „stomačnom industrijom“, i u narednom broju vam pokloni film „Hrana“ – dokazujući da nam se hrana srozala na nivo zakona i postala jestiva samo onima koji ne znaju kako je nastala. „Hrana“ je istraživački film koji je u 94 minuta spakovao milijarde sudbina. Bez obzira na to što su filmadžije odlučile da svoj trogodišnji trud ograniče na istraživanje američke industrije hrane, to što se sada dešava u Sjedinjenim Američkim Državama, sadašnjost je ili budućnost i drugde, osim onima koji mogu poverovati da samo američki kapital teži ukrupnjavanju tržišta i da evropske kapitaliste ne interesuje mak- simalni profit. Dominacija nekolicine korporativnih kolosa američkim tržištem hrane početna je i krajnja tačka filma. Danas četiri proizvođača vladaju nad 80 odsto američkog „goveđeg“ tržišta. Tako komotno razbaškareni, mogu odgajivačima da određuju „do poslednjeg papka“ kako će obavljati posao. A osnovni zahtev svemoćnih kompanija je, naravno, da farme postanu fabrički efikasne, sa pratećom fabričkom bezobzirnošću. „Hrana“ vrlo plastično pokazuje kako izgleda okrutnost prema životinjama podignuta na indus- trijski nivo. Uz neograničenu moć ide i odgovarajuća neodgovornost. Zato po korporativnoj hrani tako često gmiže ešerihija koli, koja u lancu ishrane SAD izaziva zaraze jednu za drugom. Autori filma otkrivaju vezu između masovne proizvodnje i ljudskih žrtava ove bakterije, te prate borbu majke Kevina Kovalčika, dvogodišnjaka koga je ubio hamburger od zaraženog mesa, za bolju kontrolu države nad vladarima tržišta. Neuspeh Barbare Kovalčik ne iznenađuje budući da u foteljama kontrolnih agencija često sede upravo čelnici kompanija koje bi trebalo da budu kontrolisane. Ove i druge profiterske, bakterijske i pesticidne začine naše ishrane „Hrana“ prikazuje bez pardona.