Reciklaža zločina

Naturalizovani Osječanin Branimir Glavaš jedan je od retkih pedesetogodišnjaka u Hrvatskoj koji može da se pohvali zavidnom nacionalnom kondicijom. Iza njega je besprekorna socijalistička prošlost okrunjena nekad prestižnom nagradom „Sedam sekretara SKOJ-a”. Ispred njega se prostire ambiciozni pejzaž aktuelnih političkih prilika u zemlji koja i dalje ne zna da li su veterani poslednjeg rata sa Srbima nacionalni heroji ili ratni zločinci. Branimir Glavaš smatra da je rešio ovu dilemu. Na nedavnim lokalnim izborima u Osijeku i Slavoniji do nogu je potukao vladajuću Hrvatsku demokratsku zajednicu premijera Ive Sanadera i, kao nezavisni saborski zastupnik, tesno počeo da sarađuje sa novim osječkim gradonačelnikom, prvakom ekstremne nacionalne desnice Antom Đapićem. Za Branimira Glavaša prošlost nije tabu-tema. „Agresori” su napali „žrtve”, „žrtve” su se naoružale i pobile „agresore”, a koliko je u konačnom bilansu bilo „zločinaca”, a koliko „nevinih”, nije na njemu da sabire. Za sve je navodno kriv današnji šef nacionalnog parlamenta u Zagrebu Vladimir Šeks. Naravno, tu je i glavni neprijatelj svih ratnika i političara koji smatraju da su branili i odbranili Hrvatsku, državni tužilac Mladen Bajić.

Posle pedofilske afere u domu za siročad katoličke crkve u Brezovici kraj Zagreba, Bajiću je dopala nova nezahvalna dužnost da istraži da li je Branimir Glavaš 1991. i 1992. godine zaista naredio likvidacije nedužnih Osječana srpske nacionalnosti i u kakvoj je to vezi sa ovde uvreženim shvatanjem o „pravednom i obrambenom ratu Hrvata za državnu neovisnost”. Fraza koja s pravom podseća na floskulu o „nepravednim i ničim izazvanim sankcijama...” u najbližem državnom susedstvu, držala je vodu samo u vreme najžešće navale ratnog i nacionalnog adrenalina. Branimir Glavaš tada je bio osječki sekretar za narodnu odbranu. Nešto kasnije osnovao je sopstvenu paravojnu jedinicu „BOB” ili „Branimirova osječka bojna” koja je progonila i likvidirala osječke Srbe. Kao i mnogi drugi političari iz najnovije, petnaestogodišnje istorije nezavisnosti aktuelne hrvatske države, i Branimir Glavaš je po struci pravnik. Upravo zato se neoboriv argumenat za ubijanje srpskih civila početkom rata u Hrvatskoj u njegovoj interpretaciji svodio na formulaciju da je reč o teroristima koji „ruše hrvatsku državu”. Kako i zašto, nikada nije dokazano. Nad ovim nepostavljenim moralnim pitanjem zamislio se i državni tužilac Mladen Bajić kome su najbliži Glavaševi saradnici iz krvavih dana s početka devedesetih, lično priznali da su učestvovali u ubijanju i mučenju svojih sugrađana. Za razliku od Branimira Glavaša, njih je, petnaest godina kasnije, počela da proganja savest potpomognuta psihijatrijskom dijagnozom „posttraumatskog stresnog poremećaja”. U danima ponovnog proživljavanja zločina u Srebrenici priznavali su: “Tjerali smo ih da piju kiselinu iz akumulatora, mučili, ubijali i bacali u Dravu. Gore nego u Srebrenici. A radilo se o nevinim ljudima.” Naravno, sve su to pred užasnutim tužiocem Mladenom Bajićem izgovorili svedoci koji su „zamolili za anonimnost”.

Od stotinak mučenih i ubijenih ljudi u osječkoj garaži koja danas pripada instituciji zvučnog imena „Osječko-baranjska županija”, u javnosti su se pojavila imena samo tri žrtve. Ubijenog Đorđa Petkovića i Čedomira Vučkovića i čudom preživelog Radoslava Ratkovića. Bivši radnik Kliničke bolnice Osijek danima je bio mučen, a onda mu je pucano u glavu i bačen je u Dravu. Preživeo je ova jeziva iskustva i, po smeni vlasti u Hrvatskoj 2001. godine, o svemu detaljno dao zvaničan izveštaj nacionalnoj policiji koju je tada vodio ministar bivšeg premijera Ivice Račana, Šime Lučin. Naravno, nije pokrenuta nikakva istraga.

Pravno kopanje po prljavoj prošlosti poslednjeg rata zapalo je tužioca Mladena Bajića kome su anonimni svedoci tvrdili da su „nevini osječki civili umirali čak i na teži način od ljudi ubijenih u srebreničkom genocidu”, a da je Branimir Glavaš znao da u smrt šalje ljude koji nisu imali nikakve veze s ratom, ali su bili Srbi. Glavaš, naravno, sve poriče i izbegava medije, prozivajući istovremeno saborskog šefa Vladimira Šeksa koji je tih godina bio predsednik „Kriznog štaba za Slavoniju i Baranju”. Uz svoj čuveni narkotični osmeh, Šeks, naravno, tvrdi da je „savršeno spokojan”, a to spokojstvo ne želi da kvari „komentirajući konfabulacije dotičnog gospodina Branimira Glavaša”.

Navodne konfabulacije dostigle su kulminaciju kad je mali ekran državne televizije u Hrvatskoj uokvirio lice potresenog čoveka Josipa Fehira. Fehir je u kameru pročitao spremljeni tekst u kome optužuje državne institucije da su otele njegovog sina Krunoslava Fehira. Mladi Fehir je glavni svedok zločina koje je Branimir Glavaš naredio nad srpskim civilima u Osijeku 1991. i 1992. godine, a njegov otac Josip tvrdi da je pre nekoliko dana, pod okriljem mraka, u crnom automobilu nestao u smeru Zagreba. Josip Fehir takođe tvrdi da su njegov sin i on, u prepričanim zločinima nad nevinim ljudima, imali zanemarivu ulogu. Radili su u Glavaševom štabu kao dostavljači pice, sendviča i sokova. Krunoslav Fehir je tvrdio suprotno, a njegova rečenica: “Ubijali smo po Glavaševom naređenju”, koju je preneo splitski „Feral tribjun” uzbunila je i državno tužilaštvo i lokalno osječko pravosuđe. Ne treba mnogo pameti da se zaključi da je Krunoslav Fehir, kao glavni svedok optužbe protiv nezavisnog zastupnika i bivšeg HDZ-ovog otpadnika Branimira Glavaša, dobio status zaštićenog svedoka koga državno tužilaštvo pokušava da sačuva od odmazde lokalnih šerifa osječke desnice. Više morala nego pameti zahteva, međutim, poznata epizoda koju retki ovdašnji hroničari hrvatsko-srpskog sukoba pominju kao početak međunacionalnog rata u Slavoniji. Bili su to prvi dani maja 1991. godine kada su pokojni ministar odbrane Tuđmanovog doba Gojko Šušak, bivši stipendista Titove nagrade „Sedam sekretara SKOJ-a” Branimir Glavaš i nesuđeni sekretar Hrvatske akademije znanosti i umjetnosti u Zagrebu (inače osumnjičen za silovanja i ubijanja civila u hrvatsko-muslimanskom ratu) Vice Vukojević, s jednog slavonskog žitnog polja, jedne predratne noći, ispalili nekoliko rafala iz plamenobacača u pravcu mesta Borovo Selo, naseljenog srpskim stanovništvom. Dan kasnije, u isto mesto poslati su mladići regrutovani u Hrvatsku vojsku koje su uplašeni meštani dočekali puščanom paljbom. Bio je to početak rata na istoku Hrvatske posle kojeg je usledila krvava vukovarska tragedija. Ironično je što se više niko od merodavnih iz domaćeg ministarstva rata (danas odbrane!) ne seća tačno imena dvanaestorice poginulih mladića. Umesto sopstvenih, dobili su zbirno ime – „dvanaestorica redarstvenika”. Po njima je prozvano nekoliko blatnjavih seoskih ulica na prilazima Vukovaru i jedna trgovina mešovitom robom nadomak „hrvatskog Staljingrada”.