DŽins

Početkom ovog meseca u dnevnom listu “Danas” osvanuo je naslov: “DŽins i dalje u trendu”. Iza tog naslova krio se članak o tome kako Administrativni odbor Skupštine nije stavio na glasanje dopunu odluke o unutrašnjem redu u zgradi parlamenta. Tim pravilnikom u zgradu našeg vrhovnog zakonodavnog tela ne bi mogao ući niko, bio to poslanik, službenik ili gost, ko nije pristojno obučen. A pod tim se podrazumeva da ne može da nosi kratke pantalone, trenerke, odeću od džinsa, patike i papuče.

Iako je platno zvano džins pod tim imenom u engleskom jeziku poznato još od 1567. godine, džins-pantalone su ušle u modu 5o-ih godina prošlog veka gotovo kao uniforma mlade generacije. Naziv za veoma izdržljivo platno džins potiče od primorskog grada Đenova u severozapadnoj Italiji, gde se prvo počela proizvoditi ova vrsta grubog platna. U drami “Dva plemenita rođaka”, koju je Šekspir napisao sa kolegom Flečerom, tadašnja reč za grubo platno upotrebljena je kao sinonim za grubost uopšte – “jean (jane) judgment”, grubo rasuđivanje.

Američki fabrikant Livaj Stros, koji se kod nas izgovara kao Levi Štros, a ima prezime kao i poznati antropolog, počeo je još 1860. godine da proizvodi blu-džins, izdržljive pantalone za farmere. Otuda se kod nas ova vrsta pantalona zove i farmerke. Hrvati ih zovu traperice, po lovcima koji love divljač sa dobrim krznom. Slovenci upotrebljavaju izraz kaobojke, a Nemci i Francuzi (blu)džins pantalone.

Kao i naši borci protiv farmerki u zgradi parlamenta, francuski modni kreatori su izrazito protiv njih. Najverovatnije zato što im ovaj praktični i izdržljivi odevni predmet kvari posao.

Zato je Iv Sen Loran jednom izjavio: “Blu-džins pantalone treba da nose mlade seljanke kad muzu krave”, a njegov kolega Karden je rekao: “Farmerke su destruktivni nasilnici koji ubijaju kreativnost. Treba ih izbaciti iz upotrebe.” Suzana Godar, opet, tvrdi: “Utegnite devojčicu od njene četvrte do četrnaeste godine. Dobićete u naručju običnu muškobanju.”

U drugoj polovini 20. veka čak se jedna vrsta proze o novoj omladini, čiji je američki predstavnik DŽek Keruak, zvala u Hrvata “proza u trapericama”, a kod nas “proza u farmerkama”. Najpoznatiji srpski predstavnik takve proze je Milan Oklopdžić (56) sa romanom “Kalifornija bluz” (1981).