Arhiva

Peta latinizacija

NIN | 20. septembar 2023 | 01:00

Prototip novih čip – ličnih karata za Srbiju, prema onome što je moglo da se vidi tokom skupštinske rasprave, pre usvajanja Zakona koji to reguliše, kao i ovog što može da se nađe u dnevnim novinama, nedvosmisleno pokazuje da će one opet i samo biti latinične! Koga su i šta nosioci te ideje konsultovali, kada su odlučili da pismo kojim će lični podaci biti uneti u nove lične karte – bude latinica?!

Latinica je prvi put u Srbiji postala obavezno i jedino upotrebno službeno pismo 1915. godine, posle austrougarske okupacije i terora nad nedužnim srpskim civilnim stanovništvom, koji je bio toliki da je Švajcarac A. Rajs, nepristrasni posmatrač Crvenog krsta postao pristrasan – i prešao na srpsku stranu. Ta prva latinizacija Srba trajala je sve do jeseni 1918. godine, dok Austro-ugarska monarhija nije vojnički bila poražena. (Da li?!)

Druga, nepotpuna, latinizacija započeta je pod vladavinom „viteškog Kralja ujedinitelja Aleksandra Prvog Karađorđevića”, čiji je konsultant u toj raboti bio Šandor Vajs – kod nas primitivnih Srba – poznat kao Aleksandar Belić. Taj Š. Vajs se posle Drugog svetskog rata proslavio time što je nama, primitivnim Srbima, dao i danas važeća, pravila i uputstva o nazivu našeg jezika (koji je, inače, srpski!), o upotrebnom pismu (treća latinizacija!), itd, itd... (kako je to drug Tito govorio).

Četvrta latinizacija ili četvrto „uvođenje u Evropu”, počelo je delovanjem grupe građana, čiji je naziv bio: JUL. Iza svega toga bila je naučnica, profesorka i drugarica Mira Marković.

A peta latinizacija počela je posle oktobarske pobede „narodnog pokreta”, koji je sam sebe prozvao: DOS. Sadašnji vladajući delovi DOS-a, kako možemo da vidimo, donose nam novi vid okupacije, koji se vidi i u latiničnim ličnim kartama sa obavezujućim čipom. Ali, drugovi iz vladajućeg dela DOS-a, ni vi kao ni naši okupatori, ne možete da osvojite prostore našeg istorijskog (ili, kako bi Karl Gustav Jung rekao, arhetipskog) sećanja. Zato: zbog čega bi bilo koji Srbin i državljanin Srbije morao da nosi te čip – karte?

dr Sreten Milivojević,

Novi Sad