Mihajlović i Doniceti

U okviru proslave 65. godišnjice Udruženja kompozitora Srbije, priređeno je autorsko veče kompozitora Milana Mihajlovića (čiji je datum rođenja, igrom slučaja, vezan upravo za godinu osnivanja ovog udruženja). NJegova muzika okupila je veliki broj najistaknutijih domaćih izvođača (Beograda i Novog Sada), ali i publike što svedoči o statusu koji ovaj opus ima u našoj sredini. Iz Mihajlovićevog stvaralaštva izdvojena su stožerna dela a ona se odnose na postmoderni izraz autora, na preispitivanje sopstvenih stavova u kontekstu prepostojećih umetničkih slojeva, zaokruženih praksi (ne samo muzičkih već i onih koji dolaze iz prostora književnosti), čiji odbljesci, u funkciji potencijalnih konstrukta novog izraza, izazivaju stvaraoca na akciju. Govorimo, konkretno, o sledećim naslovima: Lamentoso (izvođači su bili Aleksandar Tasić, klarinet, Timea Kalmar, violončelo, Rita Kinka, klavir), koji referira na Mesijanov drugi modus (Skrjabinov modus); Eine kleine trauermusik (Sonja Antunić, flauta, Vladimir Puškaš, oboa, Aleskandar Tasić, Goran Marinković, fagot, Rita Kinka), što je Mocartova poetika mišljena kompozitorovim glasom; Notturni (Sonja Antunić, Vladimir Puškaš, Aleksandar Tasić, Goran Marinković, Milan Radić, horna, gudački kvartet TAJJ), tri kompozitorova „snoviđenja“ podstaknuta na prvi pogled udaljenim tematskim/značenjskim izvorima; Elegija (Gudači svetog Đorđa) i Bagatele (Gudači svetog Đorđa, Bojana Dimković, čembalo, solista Gordan Nikolić, violina), oba dela inspirisana neobičnim slučajem moderniste u vremenu renesanse, Fransoa Vijona; Silenzio (Collegium musicum, LJubiša Jovanović, flauta, Stojan Krkuleski, bas klarinet, Biljana Radovanović, klavir, dirigent Darinka Matić-Marović), senzualna refleksija stihova Torkvata Tasa. Ovaj program je izveden i sledećeg dana, u Novom Sadu, u okviru ciklusa Novi zvučni prostori u gimnaziji „Jovan Jovanović Zmaj“. Iste večeri, Opera Srpskog narodnog pozorišta imala je premijeru. Pozorišne zgode i nezgode Gaetana Donicetija (nakon muzičko-dramaturške intervencije Horsta Gergera i Karlhajnca Guthajma načinjene 60-ih godina prošlog veka izvođena i pod nazivom Viva la mama), bila je svojevremeno prva operska režija Voje Soldatovića, reditelja koji potpisuje i novu postavku. Ovo delo poseduje neospornu aktuelnost budući da na humorističan način demistifikuje večite probleme (muzičkog) teatra: puteve finansijskih dovijanja, umetničkih sujeta i sukoba, nedostatka talenta (a čini se da je želja za umetničkim dokazivanjem utoliko intenzivnija ukoliko je manje nadarenosti). Tu su stoga i tipski karakteri koje je reditelj briljantno proigrao (dakle, evo potvrde kako operska režija ne mora nužno da vas podstiče na zevanje): hirovita prostakuša-primadona (nekadašnja prodavačica uštipaka i horistkinja palanačkog pevačkog društva); muž-papučić sa psetancetom po imenu Radames; impresario-lažov koji neodoljivo podseća na buljuke istovetno aranžiranih mladih „menadžera“ (zapravo majušnih činovnika), kakve svakodnevno srećemo na gradskim ulicama; netalentovani tandem kompozitora i reditelja; neinteligentni gost iz inostranstva; debitantkinje spremne na sve; ambiciozna majka (izvodi je bas), takođe spremna na sve. Počesto urnebesna tumačenja mladih protagonista (Ivan Nikolić, Laura Pavlović, Verica Pejić, Vasa Stajkić, Željko Andrić, Igor Ksionžik...), otkrila su ne samo dobru kondiciju neophodnu za intenzivan scenski pokret koji im je namenio Ivica Klemenc, već i velike pevačke i glumačke kapacitete. Vrhunske domete Donicetijeve burleske, uz Korilu/Danijela Jovanović i Guljelma Antolstoinolonofa/Saša Štulić, „donela“ je Mama Agata i umnogome, barem zasad, odredila buffo karaktere kao fah Gorana Krnete. Angažovanje mladog dirigenta Aleksandra Kojića, takođe je deo uspeha ove postavke zbog koje svakako vredi da se zaputite u Novi Sad.