Fiktivni život

Nekom neobičnom koincidencijom ova godina završava gotovo identično kao i prošla: apsolutnim bioskopskim trijumfom jednog srpskog filma (Parade Srđana Dragojevića, prošle Montevidea Dragana Bjelogrlića), ali između toga, uočljivo odsustvo repera: mnogo više no bavljenje samim filmovima, primerenije je bavljenje događajima, čak i kada ovi događaji ne potpadaju pod istu vrednosnu ravan. Tako na istoj skali možemo u okviru iste filmske ravni govoriti o filmskim festivalima (pokušaj konsolidacije Festa novim selektorskim duom, uočljivoj eroziji Festivala kratkog metra, nepostojećem Festivalu nacionalnog filma...), relativnom prisustvu savremenog srpskog filma na svetskim (festivalskim) ekranima, najzad uobličenom, privedenom kraju i usvojenom Zakonu o kinematografiji, načinima finansiranja filmske proizvodnje u Srbiji, potpuno uništenoj bioskopskoj mreži u kojoj se fiktivni kinematografski život prelama kroz apsurdnu logiku skupog pospešivanja naizgled društveno nepotrebne delatnosti... Tek nakon ovih ili ovakvih stvari, realno u drugom planu, od značaja je bavljenje kvalitetom bioskopske ponude svakolikog tipa: kako one komercijalno distributerske, tako i one uobličene kroz razne nedelje nacionalnih kultura, autorskih i tematskih prezentacija i namenski upriličenih, dakle, specijalističkih projekcija... Distributerska ponuda je gora nego ikad, odsustvo bilo kojeg oblika prikazivačke sistematičnosti ušlo je u svoju agoničnu fazu, a mogućnost da gledalac u Srbiji korespondira sa savremenim svetskim tokovima valja pre doživeti kao farsičnu provokaciju no kao realnu opciju dvadesetprvovekovnog korisnika novih tehnoloških prenosnika, koji su pre svega u funkciji dostupnosti i demokratizacije samog medija ali i njegove estetičke i etičke svrhovitosti. Sa 300.000 gledalaca, film Parada Srđana Dragojevića s jedne strane je napravio haos neophodan kada su u pitanju stimulativne ali i ekonomske posledicama, ali je isto tako stvorio privid kinematografske kulture te ukupnog položaja filma u srpskom društvu. Lista najboljih filmova Bilo jednom u Anadoliji, r: Nuri Bilge DŽejlan (Turska) Nužno ubistvo, r: Ježi Skolimovski (Poljska/Norveška/Irska/Mađarska) Lešinar, r: Pablo Trapero (Argentina/Čile/Francuska) Razvod, r: Ašgar Farhadi (Iran) Tilva Roš, r: Nikola Ležaić (Srbija) Lista najgorih filmova DŽoni Ingliš: Ponovo rođen, r: Oliver Parker (Velika Britanija) Oklopnik, r: Janus Mec Pedersen (Danska) Krv u mobilnom, r: Frank Piaseči Poulsen (Danska/Nemačka) Zamena, r: Eran Kolirin (Izrael) Nasilje, r: Takeši Kitano (Japan)