Arhiva

Vrtoglava dela

Dragan Jovićević | 20. septembar 2023 | 01:00
Vrtoglava dela
Neverovatno je kako neke vrednosti ne gube na značaju, čak ni u vremenima poremećenih sistema vrednosti. Ko bi zaista rekao da Alfred Hičkok, taj neverovatni britanski kreator koji je za sobom ostavio seriju neprevaziđenih remek-dela, i koji je bio najčešće citiran i analiziran, drži pažnju i novih generacija, okrenutih novijim tehnologijama i savremenijim delima. Ali da li je i zaista tako? Sudeći po poslednjoj anketi časopisa Sajt and saund, Hičkokova Vrtoglavica iz 1958. godine najbolji je film svih vremena, koji je sa te liste nakon višedecenijske dominacije svrgnuo ostvarenje Orsona Velsa Građanin Kejn, sa kojim se više puta borio u prestižnoj trci i gubio za svega nekoliko glasova. Usledila je erupcija reakcija na internetu, kako starih tako i novih filmofila, koji su jednakim intenzitetom podržavali vrhunsko majstorstvo koje je Hičkok iznedrio u svom ostvarenju, ali su se na neki način i protivili da Vrtoglavica bude na prvom mestu. Najinteresantnija od svega jeste činjenica da mnogi koji su se uključili u diskusiju na netu, nikada zapravo nisu pogledali nijedan od dva navedena filma, kako su i sami priznali, ali niko od njih ne osporava vrednosti i značaje kako Velsovog, tako i Hičkokovog remek-dela. Holivudski studiji očito su osetili pravi trenutak da obnove interesovanje za Hičkoka, kako bi i novoj generaciji filmofila približili vrednosti njegovog rada. Tako je upravo završeno snimanje biografskog filma Hičkok, podnaslovljenog Stvaranje Psiha, u kome će se u naslovnoj ulozi pojaviti Entoni Hopkins, savršeno maskiran u majstora filmske režije, sa očitom tendencijom dobijanja novog Oskara, za koji nije bio nominovan, eto, skoro deceniju i po. Film će se, kako je i naznačeno, fokusirati na najintrigantnije delo njegove karijere, neprevaziđeni egzistencijalni horor Psiho iz 1960. godine. U novom filmu Saše Gervasija videćemo genezu tog ostvarenja rađenu na osnovu istoimene knjige Stivena Rebela, za čiju adaptaciju vlada interesovanje još od 1990. Kako to često biva, drugi filmski studio pripremio je „kontramiting“ sa fiktivnim biografskim filmom Devojka, čija će se priča fokusirati na intrigantan odnos Hičkoka i njegove glumice Tipi Hedren tokom stvaranja filma Ptice, još jednog nezaboravnog ostvarenja iz autorskog opusa. U tom filmu, glavne uloge igraće Tobi DŽons i Sijena Miler, a kako je najavljeno i Hičkok i Devojka naći će se krajem ove i početkom iduće godine, negde u isto vreme na redovnim repertoarima. Lik Hičkoka pojaviće se u još nekoliko ostvarenja narednih godina, na primer u Grejs od Monaka, još jednom biopik filmu koji će se baviti životom jedne od njegovih muza, čuvenom filmskom lepoticom Grejs Keli. Možda je to i zaista dobar način da se ljudi danas upoznaju sa značajem ovog jedinstvenog autora. Alfred Hičkok bio je četvrta velika figura američkog zvučnog filma nakon Jozefa fon Šternberga, DŽona Forda i Hauarda Hoksa. Bio je osobenjak i misteriozna figura, koju su pratile mnoge dramatične priče iz života. Film koji je upravo proglašen najboljim, kritičari su često uzimali kao primer neprevaziđenog jedinstva stila, estetike, montaže, snimateljskog postupka i rada sa scenarijem i glumcima. Kritičar Robin Vud svojevremeno je rekao da Vrtoglavica spada „među najuznemiravajuća i najbolnija iskustva koja film može da ponudi“. I zato nas čudi da već nije pripremljen biopik i o ovom delu. Da filmofili barem znaju o čemu se radi, kad već o njemu diskutuju.