Arhiva

Trojanski konj

Miroljub Stojanović | 20. septembar 2023 | 01:00
Film Nokturama reditelja Bertrana Bonela, tvorca kultnog ostvarenja Kuća tolerancije, verovatno je, uz Godarov 3D, najbolji politički film nastao u Evropi poslednjih godina. Film govori o seriji terorističkih napada koje u centru Pariza izvrši teroristička grupa političkih istomišljenika. Eminentni politički film, nekada označitelj za celu jednu struju progresivnog filma, danas je nepostojeći filmski žanr. No, u Nokturami, Bonelo ne restaurira nijedan princip, nijedan filmski uzor, niti pomodno revitalizuje tekovine Margarete fon Trote. Nokturama je veoma važan film jer je nabijen značenjima, a moralni podvig ovog filma je što beskompromisno skida hipoteku krivice s medijski vrlo profitabilne islamske pretnje. Teroristi, u Nokturami su prvenstveno beli Francuzi sa različitim klasnim obeležjima, tu je nekoliko Arapa a ne znamo šta implicira ime David koje nosi jedan od terorista. Ovo je veoma važno, jer terorističke napade izvršilaca u Nokturami očitavamo kao neetničke, nekonfesionalne, čak je učešće Francuza u njima ne samo najočiglednije no i najbitnije. U Nokturami se ubija hladno, mehanički, u ljude se puca kao u glinene golubove. Time se otvara prostor za jedno apostrofiranje potpune dehumanizacije. Tu se Bonelo pokazuje kao vešt majstor jer njegov film, to jest njegovi junaci, govore jezikom same dehumanizacije. Policajci, na primer, koji upadaju u robnu kuću na kraju filma i likvidiraju teroriste nemaju lice. Lice sistema je nevidljivo, a sistem je ono protiv čega se Bonelovi gubitnici bore. Bonelov film je doprinos borbi protiv nihilizma Zapada, protiv cinizma poretka i ekonomije beznađa, koja otpuštanje 50.000 radnika doživljava kao prirodan rez u profitabilističkoj računici. Nokturama počinje kao bravura a završava kao egzibicionizam. Bonelovo poigravanje s linearnim vremenom, princip sinhronosti koji on uvek ne poštuje, nekonzistentno ponašanje njegovih aktera u ideološkom napadu koji to uistinu nije, čine od Nokturame ne samo respektabilno delo nego estetičko-etički ogled. Kao film, Nokturama je Trojanski konj ubačen na teritoriju globalizma i neoliberalnog kapitalizma.