Neprijatna pitanja

Nedavno je u Grafičkom kolektivu u Beogradu otvorena izložba Gideonova Biblija, našeg proslavljenog ilustratora Dušana Petričića, kao svojevrsna zidna prezentacija knjige koju je uradio s kanadskim piscem i novinarem Rikom Salutinom i njegovim sinom Gideonom. Naime, reč je o crtežima za istoimenu knjigu, koja počinje scenom u kojoj mali Gideon pita zašto je dobio to ime. Nakon što mu Rik odgovara da je ime dobio iz Biblije, Gideon pita – Šta je to Biblija? To je bio uvod u oblikovanje knjige od 64 stranice, s kolornim ilustracijama. Grafički oblikovana kao jevrejski Talmud sa centralnim tekstom, tj. sa pričama iz Starog zaveta i ilustracijama za svaku priču, knjiga je protkana komentarima oca i sina, koji su opet mnogo više od njihovog odnosa, i tiču se tema vaspitanja, ljubavi, prijateljstva, umetnosti, savremenih društvenih zbivanja. „Sticaj je tužnih okolnosti da se izložba ovakvog sadržaja događa u trenutku velike tragedije koja je pogodila Beograd i Srbiju, a posledica je upravo potpunog sloma moralnih vrednosti, vaspitanja i obrazovanja mladih u našem posrnulom društvu“, dodaje Petričić. Knjiga dobija dodatno na snazi, zahvaljujući i predgovoru kanadske književnice Margaret Atvud, koja piše da Petričićeve karikature „pojačavaju doživljaj i biblijskih priča i aktuelne moderne dijaloge oca i sina, obogaćujući tradiciju pisanih komentara na kojima je knjiga nastala“. Naravno, svima koji poznaju rad Dušana Petričića jasno je da je u toj alternativnoj Bibliji i mnogo kreativne slobode i humora kroz njemu prepoznatljivu estetiku ilustracije i karikature. A za one koji se pitaju o poreklu samog imena Gideon, što se upitao i mladić koji nosi to ime, u pitanju je vojnik, sudija i prorok čija su dela opisana u Knjizi o sudijama u Starom zavetu. Pišući o knjizi Gideonova Biblija, Stiven Heler, koji je obavljao funkciju umetničkog direktora NJujork tajmsa tokom 33 godine a i sam je uredio, napisao ili dizajnirao više od 200 knjiga, podseća da je prisustvo Biblije u hotelima i motelima pored kreveta omogućeno upravo zahvaljujući evanđelističkoj grupi hrišćana poznatoj pod nazivom „Gideoni“, koji od 1908. besplatno distribuiraju Sveto pismo, gotovo po 70 miliona primeraka godišnje, te je procena da su od formiranja podelili oko dve milijarde Biblija... No, na stranu istorijski aspekt, Heler u svom tekstu objavljenom u poslednjem broju PRINT magazina, najčuvenijeg magazina za dizajn, ističe značaj Petričićeve izložbe i knjige grafičkih memoara. Gideonova Biblija, koju je ilustrovao Dušan Petričić, dizajnirana je sa posebnim akcentom po ugledu na drevnu jevrejsku Bibliju, gde je glavni tekst štampan u centru stranice, a dodatni komentari se provlače kroz desne, leve i donje margine. Tako je ova knjiga više od jednog bukvara koji je za svaku pohvalu. I zbog toga je književnica Margaret Atvud napisala u svom uvodu da bi je trebalo zvati „Biblijska pitanja o kojima ste hteli da znate više, ali vam je bilo previše neprijatno da pitate“.S. B.