Arhiva

Srpski duhovni kalendar

NIN | 20. septembar 2023 | 01:00

Živa i bogata kulturno-umetnička jesen u Beogradu (BITEF, BEMUS...) obogaćena je za još jedan nesvakidašnji događaj. U nedelju 1. oktobra u 11 sati u Velikoj sali Zadužbine Ilije M. Kolarca, renomirana izdavačka kuća Klio iz Beograda i Centar za muziku Kolarčeve zadužbine, predstavljaju Srpski duhovni kalendar, prema troparima crkvenih praznika. Publikacija, pored notnog materijala, sadrži i tekst profesora dr Dimitrija Kalezića sa komentarima o praznicima. Kompletno izdanje je prevedeno na engleski jezik (Karin Radovanović). Notni materijal i publikacija upotpunjeni su snimkom koncerta, premijerno izvedenog na svečanoj akademiji povodom praznika Svetog Simeona Mirotočivog u dvorani Kolarčeve zadužbine u Beogradu 2002. godine. Kompozitor, pedagog i pijanista Vera Milanković promocijom Kalendara obeležava 30 godina umetničkog, naučnoistraživačkog i pedagoškog rada i stvaralaštva.

Rođena u Londonu 1953. godine u uglednoj srpskoj porodici visokih oficira, univerzitetskih profesora, diplomata i kulturnih poslenika, Vera Milanković je diplomirala klavir i kompoziciju i magistrirala kompoziciju i metodiku solfeđa na Fakultetu muzičke umetnosti u Beogradu. Postdiplomske studije kompozicije završila je na Guildhall School of Music and Drama u Londonu.

Redovni je profesor na Fakultetu muzičke umetnosti u Beogradu, šef katedre za solfeđo, osnivač i organizator Pedagoškog foruma FMU, učesnik najznačajnijih međunarodnih simpozijuma i konferencija.

Opus Vere Milanković kao kompozitora je raznovrstan: od scenskih, vokalno-instrumentalnih i simfonijskih do instrumentalnih i vokalnih minijatura. Značajno mesto zauzima kamerna muzika za različite vrste ansambala, a posebno – čuvanje i razvijanje srpske muzičke tradicije. Wena dela se izvode sa velikim uspehom u zemlji i inostranstvu i za njih je dobila brojne nagrade Udruženja kompozitora Srbije.

Sama autorka, Vera Milanković, o svom delu Srpski duhovni kalendar za NIN kaže:

“U našoj građanskoj sredini, duhovna muzika nije utkana u kulturno-estetski život čoveka, a samim tim ni u njegov svakodnevni život. Muzičko okruženje je stoga zauzela krajnje komercijalizovana muzika sumnjivog kvaliteta, koja čoveka sve više udaljava od identiteta, samospoznaje i razmišljanja, podstiče intelektualnu i svaku drugu lenjost, što sve vodi bespuću.

Građanskom društvu je potrebno emocionalno-estetsko uživanje u muzici duhovnog sadržaja koje će upotpuniti prazninu nastalu zaboravljanjem bliskosti Boga i prirode. Komponovala sam stoga delo duhovnog sadržaja, koje će pratiti kalendar duhovnog života i izvoditi se na koncertnom podijumu, javnim i kućnim prostorima.”

A dr Danica Petrović, direktorka Muzikološkog instituta SANU, povodom ovog kapitalnog dela Vere Milanković, piše:

“...Kompozitorka Vera Milanković je odlučila da sklopi i napiše Srpski duhovni kalendar, zbirku tropara za soliste i različite horske sastave, sa i bez diskretne instrumentalne pratnje. Delo je zamišljeno kao trodelna celina: tropari posvećeni Gospodnjim praznicima, zatim Presvetoj Bogorodici i najbitniji, treći deo, koji sadrži tropare za praznike svetih, od kojih se mnogi praznuju i kao krsne slave u srpskim porodicama (ukupno 35 praznika).

Delo Srpski duhovni kalendar je, kao i sama publikacija, namenjeno muzičarima i amaterima, pedagozima i učenicima, ali i medijima i široj publici u zemlji i rasejanju, ljubiteljima muzičke i crkvene umetnosti, vernicima i laicima. Svi tekstovi su prevedeni na engleski jezik, pa će ovo izdanje biti dostupno i strancima i našim ljudima koji su jezik zaboravili, posebno onima u SAD i Australiji.”

Beležimo na kraju i poruku dr Ivane Perković, koja podseća da u srpskom narodu duhovni kalendar ima čvrstu osnovu u pravoslavnim hrišćanskim praznicima, oko kojih su satkani bogati spletovi lokalnih ili široko rasprostranjenih običaja. “Kompozicija Srpski duhovni kalendar Vere Milanković je jedan od individualno obojenih osvrta na crkvenu godinu

i njene cikluse, oslikan muzičkim sredstvima.”