Dokumentarni film

Festival evropskog dugometražnog dokumentarnog filma – pod neuporedivo atraktivnijim (i kraćim) imenom “7 veličanstvenih” – biće održan, po treći put, u velikoj dvorani “Sava centra” od 28. januara do 1. februara. Reč je, dakle, o petodnevnoj kulturnoj manifestaciji koja, osim prikazivanja najnovijih ostvarenja tog sve prisutnijeg i respektabilnijeg filmskog žanra, obuhvata i radionicu za mlade autore, za ukratko studente kinematografije.

Selektor ovog festivala je Tue Stin Miler, ujedno i jedan od osnivača Evropske dokumentarističke mreže. Uživa visoki ugled u velikom krugu ljudi koji su profesionalno vezani za tu specifičnu vrstu ostvarenja, a nagrađen je od svojih sunarodnika i značajnom danskom nagradom “Roos Prize” 2oo4. upravo za doprinos evropskoj dokumentarističkoj filmskoj kulturi.

Po njegovom izboru ovog puta ćemo videti, kako već i sam naslov festivala sugeriše, sedam najboljih ostvarenja tog žanra iz protekle godine. To su sledeći filmovi... “Exile family movie” austrijske produkcije po scenariju i u režiji umetnika koji se potpisuje jednim imenom – Araš. Radi se o iranskoj porodici koja živi u političkom izgnanstvu u Americi i odlučuje da organizuje tajni skup sa ostatkom svoje familije iz Teherana, a nisu se videli dobre dve decenije. Reditelj Araš kaže da je to njegova potpuno lična priča koju je morao da snimi i da, sopstvene utehe radi, na taj način obelodani svoj bol i svoju čežnju. Film “Drugi svetovi” po scenariju i u režiji Marka Škopa dolazi iz Slovačke i u njemu se kroz sudbinu šestoro junaka različite nacionalnosti i bekgraunda pokazuje sav strahotan učinak ekonomskog raslojavanja, u stvari globalizacije koja se surova umešala u živote tih malih i jadnih ljudi tamo negde na istoku sveta... Na programu je i “Bakalnica”, francuski film po scenariju i u režiji Šantal Brie o prodavnici mešovite robe na obali Sene, koja je predviđena za rušenje čime se stvara ozbiljna pretnja urušavanja čitavog jednog načina života. Danski film “Nemačka tajna” u režiji Larsa Johansona je road movie pun neočekivanih obrta, a kroz prostore pocepane i podeljene Evrope posle Drugog svetskog rata... Sledi “Sanjanje po brojevima” holandske rediteljke Ane Marije Buketi o napolitanskom verovanju u magičnu moć numerologije, zatim švedski “Zamena” u režiji Osa Blanka i Johana Palmgrena o mukama i strahovima azilanata i, istovremeno, njihovim velikim problemima jezičkog i kulturnog uklapanja, najzad “Crno sunce” po scenariju i u režiji Garija Tarna o životu slepog francuskog slikara u NJujorku Igu de Montalanberu kome su provalnici upali u stan i prosuli u lice razređivač pa je on osuđen da, potpuno sam i nemoćan, stvara slike i filmske prizore u svojoj glavi, u svojoj mašti...

Po već dobrom i uhodanom običaju, Festivalu evropskog dugometražnog dokumentarnog filma prisustvovaće gotovo svi autori odabranih ostvarenja, pored reditelja, kažu, doći će u Beograd i montažeri, direktori fotografije, svakako producenti...

Podsećanja lepog radi, recimo još i da je prvi ovakav festival, održan 2005. godine, počeo mnogo hvaljenim filmom “Dodirni zvuk” nemačkog reditelja Tomasa Ridelšajmera i to pred više od hiljadu gledalaca. A ono što lepo počne, to onda (obično) lepo i traje.