Mediji

Foto Branko Belić

Latinski pridev medius, što znači srednji, dao je niz značenja u savremenim evropskim jezicima. Tako od švedskog mistika Emanuela Svedenborga (1688-1772) potiče reč medijum koja znači posrednika između nas živih i mrtvih. Od ozbiljnijih studija o licima koja su sposobna da uspostavljaju vezu sa umrlim bićima, do hipnotizera po vašarskim priredbama, širok je dijapazon. Jedna od najuspelijih opera u našem veku nosi naslov Medijum, a napisao je savremeni američki kompozitor italijanskog porekla Đankarlo Menoti 1946. godine.
Medij je i materija koja je nosilac energije u radnom procesu, npr. para u parnoj mašini.

Medij je u grčkoj gramatici srednje stanje između aktiva i pasiva.
I najzad mediji, kao sredstva javne komunikacije, posrednici između Stvarnosti, izvora vesti, i publike. Masovni mediji su u modernom svetu štampa, radio, film i televizija, čiji je cilj, po definiciji, da utiču na široku publiku. Neke savremene definicije u medije ubrajaju i audio i video-tejp industriju, pa čak i velike reklamne table kraj drumova i u metroima. Anglosaksonci ih zovu hoardings.

Šezdesetih godina filozofi nove levice mnogo su raspravljali o masovnim medijima u savremenom zapadnom svetu. Tako se Herbert Markuze pitao da li je mogućno praviti razliku između masmedija kao sredstava informacija i zabave, i kao sredstava manipulacije i indoktrinacije. Dok je Markuze zalazio u nijanse, kao kritičar liberalnog građanskog društva, u isto vreme vlast medije stavlja u službu dnevne politike kao instrumenta ostvarivanja dalekih ideala budućnosti. Gde smo mi između ta dva ekstremna shvatanja?
Maršal Maklaun, nesumnjivo najbolji tumač smisla masmedija, tvrdi da je forma masmedija važnija od sadržaja koje oni nose. Još godine 1964. napisao je studiju Razumevanje medija.
Osvedočeni cinik, britanski dramski pisac Tom Stopard se u drami Akrobati poigrao sa mnogostrukim značenjem reči medij i skovao je aforizam: Mediji - zvuči mi kao neka konferencija spiritista.

2.12.1994.